ترس از بارداری ناخواسته می‌تواند بسیار استرس‌زا باشد و فرد را از انجام کارهای روزانه باز دارد. این ترس با عقب افتادن عادت ماهیانه یا عدم اطمینان از به کار گیری روش پیشگیری صحیح ایجاد می‌شود. بر اساس آمار جهانی بالای ۵۰ درصد خانم‌ها این ترس را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. با توجه به محدودیت‌های موجود در کشور ما از نظر سقط جنین و سایر محدودیت‌های فرهنگی این ترس ممکن است شدیدتر نیز باشد و درصد بیشتری از خانم‌های فعال از نظر جنسی آن را تجربه کنند. همچنین در کشور ما به دلیل عدم آموزش‌های لازم و تابوهای فرهنگی بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی، از روش‌های پیشگیری مناسب استفاده نکرده و خود را در معرض ترس و استرس ناشی از بارداری ناخواسته قرار می‌دهند. به همین دلیل در این مقاله اطلاعاتی در خصوص ترس از حاملگی گردآوری شده تا افراد بتوانند با افزایش آگاهی نسبت به موقعیتی که در آن قرار دارند، تصمیمات بهتری داشته باشند.

بارداری چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

بارداری زمانی ایجاد می‌شود که تخمک گذاری انجام شده باشد و مایع منی حاوی اسپرم بتواند به رحم راه پیدا کند. در صورتی که مایع منی به داخل واژن ریخته نشده و بر سطح خارجی واژن ریخته شود باز هم امکان ورود اسپرم و کشیده شدن آن به بالا وجود دارد و این موضوع در خانم‌های باکره نیز غیر ممکن نیست. لازم به ذکر است مایعات قبل از انزال در آقایان که پیشاب نامیده می‌شوند نیز ممکن است حاوی اسپرم بوده و سبب حاملگی شوند؛ هرچند که احتمال بارداری در این حالت پایین‌تر است. در صورتی که مایع منی از روی لباس با ناحیه خارجی واژن تماس پیدا کند باز هم احتمال بارداری وجود خواهد داشت. بنابراین هرچند افراد رابطه جنسی دخول نداشته باشند، باز هم ممکن است بارداری ایجاد شود.

چگونه می‌توان از بارداری ناخواسته پیشگیری کرد؟

روش‌های مختلفی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد که شامل روش طبیعی، منقطع، کاندوم، قرص‌های ضد بارداری، آی‌یودی و … می‌باشد. هر کدام از روش‌های ذکر شده دارای مزایا و معایب خاص خود است، اما هیچ کدام به طور ۱۰۰ درصد از بارداری جلوگیری نمی‌کند و اندکی درصد خطا در هر روش وجود دارد. تنها راه مطمئن برای باردار نشدن عدم برقراری رابطه جنسی می‌باشد. البته در صورت ترکیب چند روش پیشگیری می‌توان درصد اطمینان را به میزان زیادی بالا برد. در صورتی که رابطه جنسی به شکل محافظت نشده و بدون پیشگیری مناسب انجام شود با مصرف قرص اورژانسی طی ۷۲ ساعت می‌توان از لقاح احتمالی جلوگیری کرد. لازم به ذکر است که استفاده از این قرص می‌تواند تعادل هورمون‌های بدن را به میزان زیادی برهم بزند و توصیه می‌شود که تنها در موارد ضروری مورد استفاده قرار گیرد.

تشخیص بارداری

در صورتی که رابطه جنسی محافظت نشده داشته‌اید و حالا دچار ترس از بارداری شده‌اید می‌توانید در زمان مناسب از تست‌های تشخیص بارداری استفاده کنید. بعد از لقاح، هورمون HCG در بدن تولید می‌شود که بعد از یک هفته در ادرار و خون قابل تشخیص است. تست‌های خانگی می‌توانند این هورمون را در ادرار تشخیص دهند و در صورتی که به درستی و در زمان مورد استفاده قرار گیرند غالبا درصد خطای پایینی دارند. علاوه بر آن آزمایش خون نیز یک روش مطمئن برای تشخیص بارداری است و بعد از آن در مرحله آخر سونوگرافی پیشنهاد می‌شود.

پیشگیری از ترس از حاملگی در آینده

با توجه به این که هر کدام از روش‌های پیشگیری مشکلاتی ایجاد می‌کند، ممکن است بعضی از افراد نتوانند به راحتی از آن‌ها استفاده کنند و خود را در معرض رابطه پر خطر و در نهایت ترس از حاملگی قرار دهند. به طور مثال قرص‌های ضد بارداری دارای عوارضی مانند تهوع، چاقی، سردرد می‌باشند و همچنین مصرف طولانی مدت آن‌ها به دلیل مشکلاتی که برای بارداری در آینده ایجاد می‌کنند منع شده است. از طرفی دیگر روش‌هایی مانند کاندوم می‌تواند با کاهش لذت جنسی و عدم رضایت همراه باشد و روش طبیعی و منقطع نیز درصد خطای بالایی دارند. از این رو به کار گیری روش‌های ضد بارداری ممکن است خیلی آسان نبوده و با پیچیدگی‌هایی همراه باشد.

نکته حائز اهمیت این است که در صورتی که طرفین تمایلی به بارداری نداشته باشند، با یکدیگر به توافق مشترک در خصوص به کارگیری روش پیشگیری برسند تا هیچ‌کدام از آن‌ها مشکلی نداشته و بتواند با آرامش خاطر رابطه جنسی را تجربه کنند. لازم است که خانم‌ها در این خصوص قاطع باشند و مواضع خود را مشخص کنند، حتی اگر این موضوع برای طرف مقابل خوشایند نباشد. ترس از بارداری می‌تواند احساسات بسیار ناخوشایندی ایجاد کند، پس در خصوص روش پیشگیری کوتاه نیایید و در نظر بگیرید که آرامش در رابطه جنسی شرط اول است. در نهایت هر تصمیمی که می‌گیرید مسئولیت و عواقب آن را قبول کنید. می‌توانید برای اطلاعات بیشتر و انتخاب یک روش صحیح با متخصص زنان در این خصوص مشورت کنید.

مشاوره ترس از بارداری

بعضی از افراد بیشتر در معرض ترس از بارداری قرار دارند؛ به طور مثال افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر ممکن است به میزان بیشتری استرس ناشی از ترس از بارداری را تجربه کنند. این افراد مدام از بروز اتفاقات بد در آینده واهمه دارند و دچار استرس می‌شوند. گروه دیگر افراد مبتلا به اختلال وسواس اجباری هستند. این افراد حتی اگر از روش پیشگیری استفاده کنند مدام رابطه جنسی خود را مورد بررسی قرار می‌دهند و موارد جزئی که احتمال بروز آن‌ها در حین رابطه پایین بوده را نیز به شکل وسواس گونه‌ای در نظر می‌گیرند. این دسته از افراد نیز در صورت عقب افتادن عادت ماهیانه با نشخوار ذهنی و استرس زیادی مواجه می‌شوند. در حالتی دیگر ممکن است فرد با شخصی که مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است در رابطه قرار گیرد. افراد مبتلا به این اختلال معمولا رفتارهای جنسی پر خطری بروز می‌دهند که می‌تواند شریک جنسی آن‌ها را در معرض ترس از بارداری قرار دهد.

صحبت با یک روانشناس و مشاوره ترس از بارداری در این شرایط می‌تواند کمک کننده باشد و به افراد کمک کند که به درک بهتری نسب به خود و شرایطی که در آن قرار دارند برسند. زمانی که خودآگاهی فرد نسبت به شرایطی که در آن قرار دارد افزایش پیدا کند، در نهایت می‌تواند تصمیمات بهتری اخذ نماید.

اختلال هذیان (Delusional Disorder) که در گذشته در مجموعه اختلال پارانویید بررسی می‌شد، نوعی بیماری حاد ذهنی است که جزء اختلالات روان‌پریشی در نظر گرفته می‌شود. اشخاصی که به این بیماری دچار هستند، توانایی تشخیص واقعیت را از توهم ندارند. از علائم شایع بیماری همان‌طور که از نامش پیداست هذیان می‌باشد. اگرچه هذیان این بیماران واقعی نیست اما به صورت معمول پیش آمدن آن‌ها دور از ذهن و عقل نیز نمی‌باشد و ممکن است در زندگی واقعی اتفاق بیافتند. این توهمات می‌تواند شامل تعقیب شدن، مسموم شدن، توطئه یا حتی عشق خیالی باشد که حقیقت ندارد یا می‌تواند بسیار مبالغه شده باشد. در حالتی دیگر توهم افراد مبتلا به اختلال هذیان دور از ذهن است و امکان رخ دادن آن‌ها به صفر میل می‌کند؛ به طور مثال کلون شدن انسان‌ها توسط موجودات فضایی یا پخش افکار فرد بر تلویزیون. در این صورت گفته می‌شود که فرد دچار اختلال هذیان از نوع bizarre (عجیب و غریب) می‌باشد.

افراد مبتلا به اختلال هذیان برخلاف افراد مبتلا به سایر بیماری‌های روان‌پریشی می‌توانند به زندگی روزمره خود ادامه داده و کارهای روزانه خود را بدون مشکل خاصی انجام دهند. اما در مواردی نیز ممکن است این بیماران به میزان زیادی با توهمات خود مشغول شوند که در این حالت زندگی آن‌ها مختل می‌شود.

هذیان و توهم می‌تواند از عوارض سایر بیماری‌ها مانند اسکیزوفرنی باشد، اما اختلال هذیان به تنهایی، معمولا نادر است. این اختلال بیشتر در افراد مسن و میان‌سال دیده شده و در خانم‌ها بیشتر از آقایان رخ می‌دهد.

انواع توهم در بیماری هذیان

اروتومانیا:

در این حالت فرد تصور می‌کند که شخصی خاص او را دوست دارد. معمولا این شخص فردی معروف و مهم است. فرد مبتلا به توهم اروتومانیا سعی می‌کند با عشق خیالی خود ارتباط برقرار کند و ممکن است او را تعقیب نماید.

بزرگ‌نما:

در این حالت فرد تصور می‌کند که استعداد و توانایی خاص دارد و از افراد دیگر برتر است. این تصور در افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته نیز دیده می‌شود.

حسود:

در این حالت فرد دچار این توهم است که پارتنر یا همسرش به او وفادار نیست و با اشخاص دیگر نیز رابطه عاشقانه یا پنهانی دارد.

آزار بینی:

فرد مبتلا به این نوع توهمات تصور می‌کند دیگران می‌خواهند به او آسیب برسانند یا علیه او توطئه چینی کنند. آن‌ها ممکن است به کرات به مراجع قضایی مراجعه نمایند.

مشکل جسمی:

در این حالت فرد تصور می‌کند که دارای یک نقص جسمی یا مشکل پزشکی است.

ترکیبی:

در این حالت فرد مبتلا به اختلال هذیان چند نوع از توهمات ذکر شده را دارا می‌باشد.

دلایل ایجاد اختلال هذیان

مانند سایر بیماری‌های روان‌پریشی علت ایجاد اختلال هذیان به طور کامل مشخص نیست، اما فاکتورهای زیر در ایجاد آن ممکن است نقش داشته باشد:

ژنتیک

تحقیقات نشان داده است که اختلال هذیان در افرادی که اعضای خانواده آن‌ها مبتلا به این بیماری است، بیشتر است و همچنین می‌تواند از والدین به فرزندان نیز منتقل شود.

بیولوژی

محققان در حال بررسی ارتباط میان ساختار مغز و اختلال هذیان می‌باشند. تغییر ساختار مغز می‌تواند در ایجاد اختلال هذیان موثر باشد.

محیط

از دیگر فاکتورهای دخیل در تقویت اختلال هذیان می‌توان به استرس و همچنین مصرف الکل و مواد مخدر اشاره کرد. علاوه بر آن افرادی که مدت زیادی تنها زندگی کنند یا بینایی و شنوایی کمی داشته باشند ممکن است به این بیماری دچار شوند.

روش‌های درمان اختلال هذیان

روش‌های درمان اختلال هذیان شامل دارودرمانی و روان درمانی می‌باشد. درمان مبتلایان به این بیماری معمولا مشکل است زیرا این افراد قبول نمی‌کنند که روان‌پریش هستند و توانایی تشخیص توهمات خود را از واقعیت ندارند. مطالعات نشان داده است که تقریبا نصف کسانی که از داروهای ضد روان‌پریشی برای درمان اختلال هذیان استفاده کرده، بهبود پیدا کرده‌اند. داروهای ضد روان‌پریشی شامل انواع زیر می‌باشند:

داروهای ضد روان‌پریشی مرسوم (نورولپتیک)

این داروها از سال ۱۹۵۰ برای درمان بیماری‌های روانی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. نورولپتیک‌ها گیرنده دوپامین را در مغز مسدود می‌کنند. دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که در ایجاد توهم نقش دارد. برخی از این داروها شامل کلروپرومازین، فلوفنازین، هالوپریدول، لوکساپین، پرفنازین، تیوتیکسین و تریفلوپیرازین می‌باشد.

داروهای ضد روان‌پریشی غیر مرسوم

این داروهای جدید عوارض کم‌تری نسبت به داروهای قبلی دارند. مکانیسم عمل آن‌ها از طریق مسدود کردن گیرنده دوپامین و سروتونین در مغز می‌باشد. سروتونین نوع دیگری از انتقال دهنده عصبی است که می‌تواند در ایجاد توهم و هذیان دخیل باشد. برخی از این داروها شامل آریپیپرازول، آسناپین، برکسپیپرازول، کاریپرازین و کلوزاپین می‌باشد.

سایر داروها

داروهای آرام‌بخش و ضد افسردگی نیز گاها برای بیماران مبتلا به اختلال هذیان که دچار اضطراب یا تغییرات خلق و افسردگی هستند، تجویز می‌شود.

روان درمانی نیز معمولا در کنار دارودرمانی برای درمان افراد مبتلا به اختلال هذیان تجویز می‌شود. جلسات روان درمانی کمک می‌کند که افراد مبتلا با استرس ناشی از توهمات و تاثیر آن‌ها بر زندگی‌شان راحت‌تر کنار بیایند. روان درمانی شامل:

روان درمانی فردی

در این نوع روان درمانی به فرد مبتلا کمک می‌شود که افکار اشتباه و آسیب دیده‌اش اصلاح شود.

درمان شناختی-رفتاری

این نوع درمان به فرد مبتلا کمک می‌کند که با الگوهای فکری و رفتاری اشتباه که منجر به احساسات مخرب و توهم می‌شود، آشنا شود.

جلسات مشاوره برای خانواده

در این نوع جلسات به خانواده افراد مبتلا به اختلال هذیان کمک می‌شود که رفتار مناسبی در مقابل فرد بیمار داشته و به روند درمان او کمک کنند.

افرادی که علائم بسیار شدید بروز می‌دهند که در نتیجه آن ممکن است به خودشان یا دیگران آسیب برسانند باید در بیمارستان بستری شده تا علائم آن‌ها پایدار شود.

نتیجه درمان بسته به شرایط و شدت بیماری می‌تواند متفاوت باشد. به طور مثال در صورتی که فرد مبتلا از حمایت اطرافیان و انگیزه کافی برای درمان برخوردار باشد، احتمال بهبودی بیشتر است. اختلال هذیان یک بیماری حاد است اما در صورتی که روند درمان با پیگیری کافی طی شود، قابل درمان است.

عوارض ناشی از اختلال هذیان

افراد مبتلا غالبا به دلیل مشکلات ناشی از توهمات و هذیان دچار افسردگی می‌شوند. علاوه بر آن رفتار بر اساس توهم می‌تواند منجر به مشکلات قانونی و برخورد پلیس شود. به طور مثال فردی که دچار اروتومانیاست به دلیل تعقیب و آزار افراد دیگر ممکن است دستگیر شود. همچنین افراد مبتلا به اختلال هذیان در صورتی که توهماتشان بر روابطشان تاثیر بگذارد ممکن است جامعه و دوستانشان آن‌ها را طرد کرده و دچار تنهایی شوند.

برای بسیاری از فرزندان جوانی که در کنار والدینشان زندگی می‌کنند، کنار آمدن با شرایط دشوار است. زمانی والدین به فرزندانشان صحبت کردن، راه رفتن و حتی چیزهای کوچکی مثل بستن بندهای کفش را آموزش داده‌ و همه قوانین را بدون این که مورد سوال قرار بگیرند تعیین کرده‌اند. برای این افراد دشوار است که قبول کنند فرزندشان دیگر بزرگ شده‌ و می‌خواهد مستقل فکر کند و تصمیم بگیرد. در این شرایط بحث و دعوا با والدین اجتناب ناپذیر است. گاهی اوقات نیز مشکلات از بحث برای استقلال فراتر رفته و مشکلات روان والدین و باورهای آسیب زننده آن‌ها گریبان‌گیر فرزندان می‌شود.
در این مقاله در خصوص نحوه کنار آمدن و تحمل کردن پدر و مادر در خانه در شرایطی که امکان جدا شدن وجود ندارد، صحبت شده است تا فرزندان با کم‌ترین میزان آسیب این مرحله را پشت سر گذارند.

راه‌کار تحمل کردن پدر و مادر در خانه

رفتارهای ناسالم والدین می‌تواند احساساتی نظیر ناراحتی، خشم، سردرگمی و ناامیدی برای فرزندان ایجاد نماید. برای این که فرزندان کم‌تر تحت تاثیر والدین قرار بگیرند، راه‌کارهای زیر پیشنهاد می‌شود:

از بیرون به شرایط نگاه کنید و دید ناظری خود را تغییر دهید

حتی بهترین والدین نیز به فرزندانشان با هدف محافظت کردن، راهنمایی و اصلاح آسیب می‌زنند. در این حالت آن‌ها ترس‌ها و تعصبات خود را در رفتار با فرزندشان منعکس می‌کنند. نکته مهم این است که والدین نیز انسان‌های معمولی با نقاط قوت و ضعف هستند و اشتباه می‌کنند. آن‌ها نیز ممکن است آموزش‌ و تربیت سالمی از طرف پدر و مادرشان دریافت نکرده و دچار آسیب شده باشند. زمانی که علت رفتار والدینتان را درک کنید، دیگر مانند قبل از آن‌ها خشمگین نمی‌شوید.

انتظارات خود را پایین بیاورید

مدام به این موضوع فکر نکنید که شرایط باید جوری دیگری باشد یا این که چرا شرایطتان دشوار است. این موضوع را بپذیرید که زندگی سخت است. زمانی که سختی زندگی را بپذیرید کم‌تر دچار یأس و ناامیدی می‌شوید. انتظارات و دید شما نسبت به زندگی حال شما را تعیین می‌کند. شما بهتر است انتظارات خود را پایین بیاورید و والدینتان را همان طور که هستند بپذیرید. به این ترتیب آسیب کم‌تری می‌بینید و راحت‌تر می‌توانید اهداف خود را دنبال کنید. شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که شخصی با اختلال شخصیت خودشیفته بتواند با مهربانی و دلسوزی رفتار کند؛ همان طور که نمی‌توانید از عقرب انتظار داشته باشید که نیش نزند. زمانی که بپذیرید والدینتان تغییر نمی‌کنند بسیار راحت‌تر می‌توانید با آن‌ها کنار بیایید.

وارد تله احساس گناه نشوید.

معمولا والدین از این که فرزندانشان را بی محبت و تقصیرکار نشان دهند، خوششان می‌آید اما شما باید توجه کنید که در دام آن‌ها نیافتید. زمانی که شما کارهایی را که ازتان می‌خواهند انجام ندهید، سعی می‌کنند شما را بد جلوه دهند فارغ از این که فرزندانشان می‌توانند نظراتی متفاوت از آن‌ها داشته باشند. به آن‌ها بگویید که اجازه نمی‌دهید با احساساتتان بازی کنند و حرف‌هایشان روی شما تاثیری ندارد. اگر باز هم شما را آزار دادند بگویید که خواسته آن‌ها را انجام نمی‌دهید و از آن‌ها بخواهید که به تصمیم شما احترام بگذارند.

در زمان مقابله با والدین سخت‌گیر صریح و قاطع باشید.

زمانی که با والدینتان مواجه می‌شوید، قاطعانه نظر خود را ابراز کرده و خونسردی خود را حفظ کنید. بگذارید آن‌ها از خواسته و تفکر شما اطلاع پیدا کنند. جملات خود را با این که چه فکر می‌کنید و چه احساس و خواسته‌ای دارید، شروع کنید. اما انتظار پاسخ مناسب و درک متقابل از آن‌ها نداشته باشید. شما نمی‌توانید والدین خود را تغییر دهید و تنها کاری که از شما بر می‌آید این است که به حرف‌های آن‌ها اعتنایی نداشته باشید.
توجه کنید که والدینتان سعی می‌کنند با حرف‌هایشان شما را گیج کنند و یا ترحم شما را بر انگیزند اما همان‌طور که گفته شد وارد بازی آن‌ها نشوید و اجازه ندهید آن‌ها برایتان تصمیم بگیرند. نظرات خود را مودبانه و با خونسردی ابراز نمایید و توجه کنید که شما باید با خودتان و احساستان صادق باشید و مشخص کنید که یکسری رفتارهای خاص را تحمل نمی‌کنید.

رفتارهای بد والدینتان را تلافی نکنید.

وارد بحث شدن و دعوا کردن متقابل نه تنها رفتار والدین را تغییر نمی‌دهد بلکه باعث می‌شود احساسات بد شما تشدید شود. به جای دعوا به دنبال روش‌هایی برای برطرف کردن تنش باشید. به طور مثال پیشنهاد صرف چای بدهید یا با صدایی آرام و مهربان با آن‌ها صحبت کنید. البته انکارپذیر نیست که این رفتار در شرایطی که آن‌ها رفتار مناسبی با شما نداشته‌اند، بسیار مشکل است اما در نظر بگیرید که داد زدن و پرخاشگری کار هوشمندانه‌ای نیست و مشکلی را حل نمی‌کند. اگر هر زمان در مواجهه با والدینتان احساس کردید که می‌خواهید از آن‌ها انتقام بگیرید بدانید که نتیجه این کار برای شما مثبت نخواهد بود. سعی کنید که فاصله خود را با آن‌ها حفظ کنید و در مقایسه با آن‌ها انسان بهتری باشید.

به آینده خود با امیدواری نگاه کنید

شما می‌توانید هر آدمی که دوست دارید، باشید بدون نیاز به این که از پدر و مادرتان تایید بگیرید. آن‌ها فرصت زندگی کردن داشته‌اند پس شما هم باید این فرصت را داشته باشید. ممکن است به دلیل مشکلاتی که با خانواده‌تان داشته‌اید به دنبال عشق در خارج از خانه باشید اما توجه کنید که با اشخاصی که شبیه به والدینتان هستند وارد رابطه نشوید زیرا در بسیاری از موارد انسان‌ها شرایط دوران کودکی خود را در روابطشان بازسازی می‌کنند حتی اگر آن شرایط آزاردهنده باشد برایشان آشناست و به آن عادت دارند.

در صورتی که به خودتان و شرایط آگاه شوید دیگر نگرانی از این بابت وجود نخواهد داشت و حتی لازم نیست از این که بعد از بچه‌دار شدن شبیه والدینتان شوید بهراسید.
علاوه بر آن شما نباید برای این که نمی‌توانید پدر و مادرتان را در خانه تحمل کنید، از افراد دیگر به عنوان راه فرار استفاده کنید زیرا با این کار ممکن است مشکلات بیشتری برای خود ایجاد نمایید.

به خودتان باور داشته باشید

باور نکنید که شما همان طور که والدینتان اظهار می‌دارند فرزند بدی هستید. یک لیست از نکات مثبت شخصیتی و توانایی‌هایتان تهیه کنید. اگر شما فردی خودسرزنش‌گر هستید بدانید که همه انسان‌ها اشتباه می‌کنند و اشتباه کردن چیز بدی نیست. اما لازم است که از اشتباهات درس بگیریم و تکرارشان نکنیم.

با یک شخص مطمئن صحبت کنید

صحبت کردن با دوستانی که به آن‌ها اعتماد دارید و به اشتراک گذاشتن احساساتتان می‌تواند در کنار آمدن با شرایط و تخلیه انرژی منفی بسیار کمک کننده باشد. علاوه بر آن صحبت با مشاور خانواده نیز در کاهش آسیب ناشی از رفتارهای اشتباه والدین بسیار تاثیرگذار است. مشاور خانواده در زمینه مشکلات خانوادگی تخصص دارد و شما می‌توانید بدون این که نگران قضاوت شدن باشید با او به راحتی صحبت کنید. مشاور خانواده به شما کمک می‌کند که با راه‌کارهای مناسب که به عدم تاثیر پذیری مخرب از والدینتان کمک می‌کند، آشنا شوید.

وقتی که یک رابطه تمام می‌شود، غالباً همه افراد آسیب می‌بینند. به طور معمول فردی که با او به هم زده می‌شود، به دلیل شوک و فقدان ناگهانی، بیشتر دچار استرس و اضطراب خواهد شد، اما این مسئله به این معنی نیست که فردی که جدا می‌شود، آسیب نمی‌بیند. معمولاً در مقالات مختلف در خصوص نحوه پشت سر گذاشتن دوره سوگواری بعد از جدایی صحبت شده، اما کم‌تر کسی درباره نحوه پایان دادن به رابطه صحبت کرده است. همان طور که گفته شد جدا شدن معمولاً با ناراحتی همراه است، پس ارائه راهکار در خصوص نحوه پایان دادن به رابطه به این معنی نیست که بتوان به گونه‌ای جدا شد که ناراحتی ایجاد نشود، بلکه منظور این است که چگونه آسیب ناشی از جدایی کم‌تر شود.

شما باید در نظر داشته باشید که اگرچه به این نتیجه رسیده‌اید که ادامه رابطه برایتان امکان پذیر نیست، اما باید به گونه‌ای جدا شوید که تمام لحظات و تجربه‌های خوبی که با یکدیگر داشته‌اید آسیب نبیند و هر دو شما بتوانید به خوبی از یکدیگر یاد کنید. پس زمانی که می‌خواهید به یک رابطه پایان دهید نباید تمامی لحظات خوبی را که با یکدیگر داشته‌اید، زیر سؤال ببرید. علاوه بر آن در این زمان خود شما نیز دچار اضطراب خواهید شد، اما باید بدانید که شخص تمام کننده رابطه کم‌تر از طرف دوستانش حمایت می‌شود و معمولاً افراد بیشتر برای کسی که با او به هم زده می‌شود، دلسوزی کرده و حمایت بیشتری به او اختصاص می‌دهند. همچنین شما ممکن است به خاطر غمی که برای طرف مقابلتان ایجاد کرده‌اید، احساس عذاب وجدان داشته باشید و آرزو کنید کاش می‌توانستید به گونه‌ی بهتری به رابطه پایان دهید. این در حالی است که شما خودتان هم ممکن است به دلیل از دست دادن رابطه ناراحت باشید و نتوانید به راحتی خاطراتتان را فراموش کنید.

چگونه از یک رابطه بیرون بیاییم؟

زمانی که شما همه راه حل‌ها را امتحان کرده و همه گفتنی‌ها را گفته‌اید، ولی باز هم به این نتیجه رسیده‌اید که رابطه باید تمام شود، یکسری دستورالعمل‌ها می‌تواند به شما کمک کند که علاوه بر این که ناراحتی کمتری برای طرف مقابلتان ایجاد کنید، خودتان نیز احساسات منفی کمتری را تجربه کنید. بعضی از این دستورالعمل‌ها ممکن است در نگاه اول به نظر برسد که شرایط را سخت‌تر می‌کند، اما در دراز مدت مطمئن باشید که راحتی بیشتری ایجاد کرده و کمک می‌کند که شما و طرف مقابلتان با دید مثبتی به پایان رابطه نگاه کنید.

بایدهای تمام کردن یک رابطه

1. اگر که از تصمیم خود برای پایان دادن به رابطه مطمئن هستید، سریع‌تر این کار را انجام دهید. عقب انداختن مسئله‌ای که اجتناب ناپذیر است، همه چیز را بدتر می‌کند.
2. خودتان شخصاً جدایی را مطرح کنید. بسیار مهم است که خودتان شخصاً حضور پیدا کنید و به طرف مقابلتان نشان دهید که رابطه برای شما ارزشمند بوده است. تمام کردن رابطه با پیام ممکن است راحت‌تر به نظر برسد، اما می‌تواند برای طرف مقابل سردرگمی ایجاد کرده که منجر به ناراحتی بیشتری می‌شود.
3. در مورد احساساتتان صداق باشید. شما باید حس واقعیتان را با طرف مقابل در میان بگذارید اما همزمان در نظر داشته باشید که بیش از اندازه صادق بودن هم ممکن است احساسات طرف مقابل را جریحه‌دار کند.
4. در خصوص دلایل جدایی شفاف و واضح صحبت کنید. در صورتی که دلایل شما منطقی باشد و طرف مقابلتان علت جدایی را درک کند راحت‌تر می‌تواند با جدایی کنار بیاید و سریع‌تر مرحله سوگواری را پشت سر می‌گذارد.
5. مسئولیت تصمیم خود را بر عهده بگیرید. برای تصمیمی که گرفتید شرایط یا اطرافیان را مقصر جلوه ندهید. همچنین برای این که عذاب وجدانتان کم‌تر شود و تصویر بهتری از خودتان به جای بگذارید هرگز سعی نکنید که طرف مقابل را مقصر جلوه دهید.
6. بیش از اندازه از خودتان دفاع نکنید و به حرف‌های طرف مقابل گوش دهید. به تمام سؤال‌های او با آرامش و به درستی جواب دهید.
7. ارتباط خود را با او برای مدتی به طور کامل قطع کنید. این موضوع به طرف مقابلتان کمک می‌کند که راحت‌تر این واقعیت را که رابطه به پایان رسیده، درک کند.

نبایدهای پایان دادن به یک رابطه

1. در جمع رابطه را تمام نکنید. شما باید این امکان را برای طرف مقابلتان محیا کنید که به راحتی بتواند احساسات خود را بروز دهد. همچنین او احتمالاً سؤال‌های بسیاری از شما خواهد داشت که یک مکان خلوت به او اجازه می‌دهد که به راحتی ابهامات خود را برطرف کند.
2. در خانه خودتان با او به هم نزنید، حتی‌الامکان در خانه او مسئله جدایی را مطرح کنید. بعد از مطرح کردن جدایی و انجام صحبت‌های لازم، شما باید از هم جدا شوید و برای طرف مقابلتان با در نظر گرفتن احساسات بدی که تجربه می‌کند، سخت‌تر است که بیرون برود.
3. به او امید واهی ندهید. اگر واقعاً می‌دانید که رابطه به پایان رسیده است، پایان باز برای رابطه نگذارید و نگویید که ممکن است پشیمان شوید یا دوباره بازگردید.
4. سعی نکنید رابطه احساسی خود را به دوستی تغییر دهید. این موضوع می‌تواند برای طرف مقابلتان عدم قطعیت ایجاد نماید و حتی باعث شود که آسیب بیشتری ببیند. هدف این است که شریک قبلی‌تان بتواند به خوبی از رابطه‌ یاد کند نه این که تعریف مشخصی از رابطه‌تان نداشته باشد.
5. طرف مقابل را بی‌‌ارزش نشان ندهید. شما زمانی برای یکدیگر ارزش بسیاری داشته‌اید پس با تحقیر کردن، او را بیش از اندازه ناراحت نکنید. به او نشان دهید که برای ویژگی‌ها و توانایی‌های مثبت او ارزش بسیاری قائلید.
6. سعی نکنید کاری کنید که طرف مقابل احساس بهتری داشته باشد. بعد از این که شما از او جدا شدید دیگر مسئول احساسات او نبوده و سعی نکنید که از او حمایت کنید یا مرحله سوگواری را با یکدیگر پشت سر بگذارید.
7. از برقراری رابطه جنسی بعد از مطرح کردن جدایی اجتناب کنید. این موضوع تنها باعث سردرگمی بیشتر شما خواهد شد.

با در نظر گرفتن موارد گفته شده شما می‌توانید به گونه‌ی بهتری به رابطه خود پایان داده و این امکان را فراهم کنید که بعد از گذشت زمان به خوبی از رابطه‌تان یاد کنید. در صورتی که روابط میان شما و شریک عاطفی‌تان پیچیده است و شما نمی‌توانید به راحتی مسئله جدایی را مطرح کنید، بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید تا بتوانید این مرحله را با کم‌ترین میزان آسیب پشت سر بگذارید.

محسن یک دانشجوی باهوش، بافکر و خوش‌ذوق تحصیلات تکمیلی است. زمانی که یکی از استادانش در سمینار در پاسخ به سؤالی که پرسیده بود، جواب داد که تو یک احمق تمام عیار هستی، بسیار شوک زده شد. محسن با خودش فکر کرد که برای اولین بار در زندگی‌اش حرفی به ذهنش نرسید و نتوانست به درستی فکر کند؛ درست مثل این که مغزش به یک‌باره خاموش شده بود.

نیلوفر که یک پرستار بود نیز زمانی که مسئولش به خاطر یک اشتباه ساده در ورقه ثبت ساعات کار بر سرش فریاد زده بود، همین احساس را داشت. او گفت که من منکر این قضیه نمی‌شوم که مقصر هستم اما اشتباه من در خصوص ثبت ساعت کارم بود و نه درباره یک بیمار. اشتباه من تنها به خودم آسیب می‌زد اما نحوه برخورد او به این صورت بود که گویی من احمق‌ترین و بی‌مصرف‌ترین شخص زنده بر کره زمین هستم. من نتوانستم پاسخی بدهم و فقط به خودم می‌گفتم که نباید گریه کنی.
تحقیقات نشان داده است که احساس شرم و گناه اگرچه گاهی اوقات با یکدیگر مرتبط هستند، اما دو احساس کاملاً متفاوت می‌باشند. در بهترین حالت احساس گناه یا حس این که کار بدی انجام می‌دهیم می‌تواند منجر به تغییرات مثبت در رفتار شود. اما احساس شرم می‌تواند یک شخص را زمین بزند؛ تحقیقات نشان داده است که احساس شرم، حقارت و سوء استفاده احساسی و فیزیکی غالباً با یکدیگر مرتبط هستند.

نحوه پاسخ به فردی که ما را مسخره می‌کند

یک محقق به نام کلاین می‌گوید زمانی که کسی مورد تمسخر و تحقیر قرار می‌گیرد، در او احساساتی نظیر درماندگی، گیجی، فلج شدن و خشم شکل می‌گیرد که با گذشت زمان این تجربه در ذهنش زنده می‌ماند. معمولاً فردی که در این شرایط قرار دارد، دوست دارد که ناپدید شود و به زیر زمین برود و توانایی پاسخ دادن خود را از دست می‌دهد.

اگر این شرایط برای شما ایجاد شود، حتماً دوست دارید بدانید که چه پاسخی باید داشته باشید. اگر این اتفاق در گذشته رخ داده باشد، سخت می‌توان آسیب ایجاد شده را برطرف کرد اما فکر بدی نیست که برای شرایط مشابه در آینده خود را آماده کنید.

در ادامه هفت پیشنهاد برای پاسخ به تمسخر و تحقیر دیگران بر اساس تحقیقات انجام شده، ارائه شده است.

۱- قبل از پاسخ دادن کمی به خودتان وقت دهید.

این شرایط که مغز خاموش شده باشد و فقط بخواهید ناپدید شوید، شرایط ساده‌ای نیست. اما اگر صبر کنید تا مغزتان دوباره شروع به کار کند، می‌توانید پاسخ مناسبی داشته باشید. شما مجبور نیستید که سرزنش‌های طرف مقابل را بپذیرید یا عذرخواهی کنید؛ حتی حمله کردن متقابل نیز راه حل مناسبی نیست زیرا زمانی که شخص قربانی متقابل به مثل می‌کند معمولاً با شیوه بدتری مورد توهین و تحقیر قرار می‌گیرد.

۲- به خودتان نگیرید.

لحظه‌ای توجهتان را از خودتان بردارید و به این موضوع فکر کنید که چه چیزی باعث شده که طرف مقابل این نوع رفتار را با شما داشته باشد. هر چقدر که لازم است فکر کنید و به شخص مقابلتان خیره شوید. آن‌ها ممکن است شما را حتی بیش از قبل مسخره کنند، اما این نوع پاسخ بیشتر از هر کلمه‌ای می‌تواند نشان دهد که شما از این که کسی این نوع رفتار را داشته باشد، شوک زده شده‌اید. گاهی ممکن است کسی که شما را تحقیر یا مسخره می‌کند این کار را از عمد انجام نداده باشد و این نوع پاسخ شما او را متوجه عمل بدش کرده و عذرخواهی کند. اگر شما احتمال می‌دهید که رئیستان قصد ضایع کردن شما را جلو همکارانتان نداشته، یک پاسخ ساده در خلوت می‌تواند بهتر باشد. از او بخواهید که اگر انتقادی نسبت به کارتان دارد با شما در خلوت در میان بگذارد. به یاد داشته باشید که حتی اگر کار بدی انجام داده‌اید لایق تحقیر شدن یا مسخره شدن نیستید. اگر کسی شما را تحقیر می‌کند و می‌خواهد کاری کند که شما احساس بدی نسبت به خودتان داشته باشید، به این خاطر است که از درون احساس حقارت دارد.

۳- از موقعیت خارج شوید.

محققان بر این باور هستند که افراد تنها ۲۰ دقیقه فرصت دارند که یک مکالمه مبنی بر احساسات و تغییر دهنده داشته باشند. بعد از این زمان شما و طرف مقابلتان تنها الگوهای قبلی را تکرار می‌کنید. پس اگر در این زمان به نتیجه نرسیدید، بهتر است اندکی زمان دهید و موقعیت را ترک کنید و بعد از آن در موقعیتی دیگر به بحث و گفت و گو بپردازید.

 

۴- انگیزه طرف مقابل را بشناسید.

این که شما انگیزه طرف مقابل را بفهمید به این معنی نیست که او را ببخشید یا برای او دلسوزی کنید، بلکه این موضوع می‌تواند به شما کمک کند که رفتار او تأثیر مخرب کمتری روی شما داشته باشد و منجر به درک بهتر موقعیت شود.

گاهی اوقات دلیل رفتار آن‌ها این است که شما قبلاً در موقعیتی دیگر آن‌ها را مسخره یا تحقیر کرده‌اید. شاید شما آگاهانه این کار را انجام نداده باشید اما رفتار شما به گونه‌ای بوده که او این برداشت را داشته است. گاهی اوقات نیز افراد زمانی که احساس کنند موقعیت و قدرتشان در خطر است با کوچک کردن دیگران سعی بازیابی قدرتشان دارند. گاهی اوقات این بازی قدرت به طور مستقیم به شخصی که مسخره می‌شود، ارتباط دارد اما گاهی نیز بیشتر به خاطر یک احساس کلی مهم نبودن و نداشتن قدرت است.

تحقیقات نشان داده است کسانی که دیگران را مورد سوء استفاده یا آزار و اذیت جنسی قرار می‌دهند، معمولاً به صورت ناخودآگاه احساس جذاب نبودن یا ضعیف بودن می‌کنند. بنابراین آن‌ها قدرت خود را با آزار و اذیت دیگران اثبات می‌کنند.

۵- بدانید که شما تنها نیستید.

کم‌تر کسی است که در زندگی مورد تمسخر واقع نشده و احساس حقارت را تجربه نکرده باشد، پس بدانید این احساسی که شما تجربه می‌کنید دیگران نیز تجربه کرده‌اند. بهتر است با کسانی که به شما نزدیک هستند در این خصوص صحبت کنید و از حمایت آن‌ها بهره‌مند شوید. کسی که شما را مسخره کرده احتمالاً این کار را با بقیه افراد نیز انجام داده است، پس بدانید که مشکل از شما نیست و شما تنها قربانی نبوده‌اید.

۶- به تلافی کردن فکر نکنید.

تحقیقات نشان داده است که احساس حقارت ترکیبی از شرم و عصبانیت می‌باشد، بنابراین تلافی کردن و انتقام گرفتن ممکن است روش خوبی برای بازیابی اعتماد به نفس به نظر بیاید. اما باید در نظر داشت کسی که دیگران را تحقیر می‌کند، در صورت تلافی کردن شما، غالباً به روش بدتری پاسخ می‌دهد. این گونه افراد اخلاقیات را رعایت نمی‌کنند، پس بهتر است وارد بازی آن‌ها نشوید. ممکن است فکر کنید به دلیل این که پاسخ متقابل نداده‌اید، ضعیف به نظر می‌رسید، اما این فکر اشتباه است و خودتان را به خاطرش سرزنش نکنید.

۷- راهی برای حرکت به جلو پیدا کنید.

اگرچه توصیه شده که تلافی نکنید، اما جلوی طرف مقابل بایستید و اجازه ندهید شما را بیش از قبل تحقیر کند. اگر لازم است شغل خود را تغییر دهید یا از رابطه با آن شخص بیرون بیایید و بدانید که شما لایق بهترین‌ها هستید. در صورت لزوم و پیچیده بودن شرایط می‌توانید با یک مشاور صحبت کنید. مشاور به شما کمک می‌کند که به درک بهتری نسبت به خود و شرایطتان دست یابید و تصمیم‌گیری بهتری داشته باشید.