نوشته‌ها

بداخلاقی پدر و مادر

با پدر و مادر بد چه کنیم؟

دعوا با پدر مادر بد می‌تواند زندگی آرام را از فرزندان سلب کند. اگر شما و والدینتان با هم کنار نمی‌آیید، به این خاطر که خیلی سخت‌گیر هستند و عین‌حال مسئولیت‌پذیر نیستند، ممکن است ارتباط خوبی نتوانید با هم برقرار کنید. در این مواقع باید به دنبال راهکارهایی برای کنار آمدن با والدین بد خود باشید.

پیش از انجام هر رفتاری بهتر است به این سوالات نیز پاسخ داده شود. واقعا چیزی به نام پدر و مادر بد و غیرمنطقی نیز وجود دارد؟ آیا مادران و پدرانی هستند که هدفشان از زندگی این است که کودکی را به دنیا آورند و تنها با هدف بچه‌دار شدن آسیب‌هایی روحی و روانی جدی به او وارد کنند؟!

روان‌شناس آلیسون کرنر و روزنامه‌نگار آنجلا نوین معتقد هستند که چنین افرادی نیز وجود دارند. تعیین مرز میان به‌اندازه کافی خوب بودن یا وحشتناک بودن کجاست؟! تقریباً هر والدینی می‌تواند به کاری فکر کند که در اوج عصبانیت انجام داده و بعداً پشیمان شده، اما تفاوت اساسی این است که چنین افرادی عذرخواهی می‌کنند و گاهی از اشتباهی که مرتکب شده‌اند به‌شدت پشیمان شوند.

پدر و مادر غیرمنطقی این کار را انجام نمی‌دهند، زیرا لازمه اصلی فرزندپروری که قرار دادن آن‌ها در اولویت اول زندگیشان است را رعایت نمی‌کنند. معمولا برای چنین افرادی هر چیز دیگری غیر از فرزند اولویت شماره یک است. آن‌ها جزو والدین خودشیفته یا خشمگین و وسواسی هستند که به نیازهای معمولی فرزندشان توجه نمی‌کنند. در ادامه این مطلب از بخش مقالات سرای مشاور قصد داریم درباره پدر و مادر بد و نحوه برخورد با آن‌ها راهکارهایی را مطرح کنیم.

پدر و مادر بد چگونه هستند؟

مواردی وجود دارد که توسط هر کسی بد تلقی می‌شوند. مثل آزار جسمی، غفلت، آزار عاطفی و سوءاستفاده جنسی جزو صفات رفتاری هستند که اکثر آن‌ها در گروه پدر و مادر بد قرار می‌گیرند.

اگر کسی دچار یکی از این اختلال‌ها باشد باید فورا به مشاور مراجعه کند. اما فراتر از کودک‌آزاری و بی‌توجهی کارهایی وجود دارد که والدین ممکن است انجام بدهند یا بگویند که گاهی ناخواسته می‌تواند منجر به پیامدهای جبران‌ناپذیری برای فرزندان شود.

فوق‌العاده مهم است که میان تجربه یک لحظه بد با اینکه پدر و مادر بد هستند، تفاوت وجود دارد. گاهی برای فرزندان رفتار پدر و مادرها این‌گونه تعبیر می‌شود که آن‌ها می‌خواهند بگویند من باهوشم و تو خنگی یا من درست می‌گویم تو اشتباه می‌کنی و تو هیچ کاری نمی‌توانی انجام دهی. اگرچه برخی از افراد درباره تربیت فرزندان اختلاف نظر دارند، اما بیشتر افراد دارای ویژگی‌های مثبت و منفی در ارتباط با فرزندپروری هستند.

چگونه مشکلات با پدر و مادر را کمتر کنیم؟

۱. آرام بمانید

دعوا با پدر و مادر غیرمنطقی که شروع به انتقاد شدید می‌کنند را فراموش کنید. بهتر است به جای بحث متقابل و فریاد زدن روش‌هایی برای حفظ آرامش و کنترل در موقعیتی چالش‌برانگیز را در پیش بگیرید.

تنفس آگاهانه و مدیتیشن را به شما توصیه می‌کنیم. این موارد کمک می‌کنند تا زمانی که مورد انتقاد و حمله والدین بد قرار می‌گیرید، آرامش خود را حفظ کنید. همچنین می‌توانید علاوه بر تنفس و حفظ آرامش، انتقاد شدید پدر و مادر غیرمنطقی را با صفات مثبت خود جایگزین کنید.

۲. سعی کنید که موقعیت خود را بپذیرید.

اغلب دشوار است که بدانید مشکل از کجاست و گاهی امکان دارد احساس قدم گذاشتن روی پوست تخم‌مرغ را تجربه کنید. آن‌ها برخی از روزها خوب هستند و برخی از روزهای دیگر می‌توانند وحشتناک باشند و با فریادها و اتهامات عجیب و غریبی شما را محکوم کنند. شما می‌توانید با پذیرش موقعیت این امکان را به خود بدهید تا دلیل رفتارهای پدر و مادر خود را کشف کنید.

۳. به دنبال تلافی نباشید.

بحث و جدل فقط اوضاع را بدتر می‌کند. این باعث می‌شود که احساس  وحشتناکی به شما دست دهد و چیزی هم تغییر نخواهد کرد. درعوض راه‌های ساده‌ای برای کاهش دعوا با پدر و مادر وجود دارد، مثل این‌که پیشنهاد دهید یک فنجان چای درست کنید یا با صدای آرام صحبت کنید و از تماس مستقیم چشمی خودداری کنید.

اگر در هر مرحله‌ای از زندگی خود وسوسه شدید که والدین بدرفتار خود را به چالش بکشید و به‌دنبال انتقام باشید، به خودتان یادآوری کنید که نمی‌توانید برنده شوید و شانس اینکه به نتیجه مثبت برسید، بسیار کم است.

همچنین شما نمی‌خواهید که مانند آن‌ها رفتار کنید. اجازه دهید گذشته به‌مرور زمان پاک شود، کینه‌ها را دور بریزید و سال‌ها با خود حمل نکنید. فاصله خود را حفظ کنید و به‌جای آن روی اینکه خودتان شخصیت بهتری داشته باشید، متمرکز شوید.

مادر بد کیست

۴. به آینده خود امیدوار باشید

شما می‌توانید حتی بدون تأیید پدر و مادر غیرمنطقی خود به فردی تبدیل شوید که می‌خواهید در هر زمینه‌ای از زندگی قرار داشته باشید. نگرانی در مورد اعتماد به افراد اطراف خود کاملاً قابل درک است، بنابراین همه امور را به ‌آرامی انجام دهید. با کسی که مانند والدین شماست و رفتار نابه‌هنجاری دارد یا چون یک راه فرار محسوب می‌شود، تعامل نکنید.

گاهی ممکن است نگران این موضوع باشید که اگر بچه‌دار شوید، فرزند شما مشکلات با پدر و مادر بد را تجربه خواهد کرد؛ زیرا رفتار آن‌ها روی شما تاثیر گذاشته است. بسیاری از روانشناسان باور دارند که بعید است از همان ابتدا به کودک خود توجه محبت‌آمیز داشته باشد یا او را تشویق و تمجید کنید. اما مداوم باید به خود یادآوری کنید که این کودک شماست و بدون خواسته خود پا به دنیا گذاشته و اکنون نیاز به محبت شما دارد.

۵. به خودتان ایمان داشته باشید

شما به هیچ‌وجه نباید باور کنید که همان فرد بدی هستید که پدر و مادر غیرمنطقی شما ادعا می‌کنند. بهتر است فهرستی از ویژگی‌ها و توانایی‌های خود تهیه کنید و هدف داشته باشید، در هر کاری که انجام می‌دهید در محل کار یا با دوستان بهترین خودتان باشید.

اگر تمایل به انتقاد از خودتان دارید، به خود یادآوری کنید که گاهی همه اشتباه می‌کنند. مهم این است که از همه آن مشکلات زندگی درس بگیرید و در دفعات بعد بهتر عمل کنید.

۶. با کسی صحبت کنید که به او اعتماد دارید

مشکلات با پدر و مادر بد و زندگی با آن‌ها ممکن است شما را به یک فرد منزوی تبدیل کند. شاید هم خواهر و برادری نداشته باشید که به آن‌ها اعتماد کنید و دوستانتان هم به‌اندازه کافی با والدین خود رابطه خوبی داشته باشند.

این امکان وجود دارد که با صحبت کردن درباره‌ی موقعیت خود احساس بدی مثل بی‌وفایی را تجربه کنید و به نوعی برای رفتار آن‌ها خود را مقصر بدانید.

قبل از اینکه به چنین افرادی اعتماد کنید، در ابتدا آن‌ها را امتحان کنید یا بسته به سنتان در ابتدا می‌توانید با یک معلم دلسوز، یکی از بستگان بزرگ‌تر که قابل‌اعتماد هستند یا حتی با شریک زندگی‌تان هم‌صحبت شوید.

۷. مراقب سلامتی خود باشید

چالش‌ها و مشکلات با پدر و مادر بد ممکن است شما را در شرایطی قرار دهد که از خود غافل شوید. به اندازه کافی غذای سالم نخورید، ورزش و خواب راحت هم نداشته باشید. همه این موارد باعث می‌شوند احساس قوی‌تر و خوشایندتری داشته باشید. پیشنهاد می‌کنیم گاهی به خودتان غذای ساده بدهید، این غذای ساده می‌تواند شامل غذای روح مثل کتاب خواندن یا حمام کردن طولانی‌مدت یا بیرون رفتن با یک دوست مورد اعتماد باشد.

۸. با درمانگر صحبت کنید

گاهی ممکن است تعامل با پدر و مادر غیرمنطقی شما را به جایی برساند که به کسی نیاز داشته باشید تا با او صحبت کنید که هیچ نسبتی هم با شما نداشته باشد و بتوانید ۱۰۰درصد به او اعتماد کنید. یک انتخاب خوب برای چنین افرادی درمانگر است. درمانگران به‌خوبی می‌توانند به شما کمک کنند تا مشکلات خود را در خانه سامان بدهید و راهی برای مقابله با آن‌ها بیابید.

یک درمانگر می‌تواند به شما و والدین‌تان کمک کند تا ارتباط بهتری داشته باشید. اگر تصور می‌کنید که والدین‌تان این پیشنهاد را نمی‌پذیرند یا حاضر به انجام چنین کاری نیستند، می‌توانید با گفتن چنین جملاتی مثل من دوست دارم رابطه ما بهبود یابد، اما فکر می‌کنم به کمک فرد متخصص نیاز داریم، شاید بتوانید رضایت آن‌ها را برای ارتباط با روان درمانگر جلب کنید.

سخن پایانی و خدماتی که می‌توانید از سرای مشاور دریافت کنید

دعوا با پدر مادر بد به‌خاطر اختلاف نظر، پرخاش‌گری و انتقاد شدید به رفتار و اینکه همیشه حق با آن‌هاست، می‌تواند باعث شکستن دل فرزند شود. بنابراین برای شما که به‌عنوان یک فرزند به دنبال بهبود رابطه خود با والدین‌تان هستید پیشنهاد می‌کنیم که پیش‌از انجام هر کاری آرامش خود را حفظ کنید، به آینده خود امیدوار باشید و در انتها با یک روان‌درمانگر حرفه‌ای ارتباط بگیرید.

سرای مشاور با ارائه خدمات مشاوره‌ای به‌صورت تلفنی و حضوری می‌تواند در این حوزه به شما کمک کند. یک درمانگر حرفه‌ای و متخصص را به شما معرفی کند تا بتوانید ارتباط با پدر و مادر غیرمنطقی را بهبود ببخشید.

تلفن کلینیک روانشناسی

والدین پیر تندخو

نحوه‌ی برخورد با والدین سالمند تندخو

اغلب مراقبت طولانی‌مدت از والدین سالمند تندخو که بدرفتاری کرده و هیچ‌چیز آن‌ها را راضی نمی‌کند، با چالش‌های بسیاری همراه است. ما در مورد والدین سالمندی که از درد مزمن رنج می‌برند یا به دلیل بیماری آلزایمر یا نوع دیگر زوال عقل کنترل چندانی بر خلق‌وخو و رفتارهای خود ندارند صحبت نمی‌کنیم. در این نوع موارد لازم است که برای پیدا کردن یک راه‌حل مناسب برای تسکین و حمایت سالمند از متخصصان کمک بگیریم. آنچه چالش‌برانگیز است فرزندانی هستند که با والدین خود یک رابطه‌ی سمی و نامناسب داشته‌اند و اکنون در موقعیتی قرارگرفته‌اند که باید برای مراقبت از والدین بهانه‌گیر یا سوءاستفاده گر تصمیم‌گیری کنند. معمولاً بالا رفتن سن و مشکلاتی که به علت آن به وجود می‌آید می‌تواند باعث شود والدین سمی حتی بیشتر از قبل رفتارهای مخرب داشته باشند. والدین سالمند تندخو ممکن است ازنظر جسمی ضعیف شده باشند؛ اما همین موضوع گاهی زبان آن‌ها را به سلاحی قوی‌تر تبدیل می‌کند. بااین‌حال، طبیعی است که فرزندان والدین خود را دوست داشته باشند و بخواهند با بالا رفتن سن آن‌ها مطمئن باشند که از مراقبت کافی برخوردارند. کودک درون ما به‌احتمال‌زیاد هنوز تأیید والدینمان را می‌خواهد و وقتی‌که ما از این تأیید محروم می‌شویم (حتی در بزرگ‌سالی) موضوعی ناراحت‌کننده برایمان خواهد بود. اگر دوران کودکی سخت و رابطه‌ای سمی و مشکل‌دار با والدین خود داشته‌اید، اکنون چگونه برای مراقبت از والدین سالمند خود برنامه‌ریزی می‌کنید تا آسیب روانی کمتری بخورید؟ چگونه باوجود انتقاد، بهانه‌گیری و سوءاستفاده‌ی مداوم، مراقبت کافی را ارائه می‌دهید؟

تعین حدومرز با والدین سالمند بهانه‌گیر

یکی از روش‌هایی که متخصصان پیشنهاد می‌کنند جدا شدن با عشق است. این موضوع به این معناست که شما حدومرزی برای خود تعین کنید تا به خاطر رفتارهای دیگری آسیب نبینید. روش جدایی با عشق به‌طورمعمول در شرایطی مورداستفاده قرار می‌گیرد که یکی از اعضای خانواده با اعتیاد دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ اما این موضوع می‌تواند در سایر روابط پر چالش به‌ویژه در افرادی که دارای اختلالات روانی مانند اختلال شخصیت مرزی (BPD) و یا شخصیت خودشیفته هستند نیز مورداستفاده قرار گیرد. با کنار گذاشتن این تصور که می‌توانید رفتار یک فرد آزارگر را کنترل کنید، به او اجازه نمی‌دهید احساسات و رفتارهای شما را تحت تأثیر قرار دهد.  این کار سختی است و نیاز به تمرین دارد؛ اما برای بسیاری افراد کارآمد است. زمانی که اذعان کنید دیگر نمی‌توانید رفتار والدین تندخو و بهانه‌گیر را تغییر داده و یا آن‌ها را راضی نگه‌دارید، درواقع قدرت تأثیرگذاری را از آن‌ها می‌گیرید و بعدازآن، آن‌ها موظف‌اند با عواقب تصمیمات و رفتارهای خود روبه‌رو شوند. با این روش شخصی که دکمه‌های شما را فشار داده است متوجه می‌شود که این محرک‌های قدیمی دیگر واکنش‌های موردنظر را برنمی‌انگیزد و شما را مضطرب، ترسان یا عصبانی نمی‌کند. جدا شدن با عشق به این معنی است که شما عشق خود را به شخص تأیید می‌کنید؛ اما همچنین این موضوع را برای او واضح می‌سازید که دیگر تحمل این را ندارید که آن‌ها با دادن احساس گناه، ترس و تعهد شما را کنترل کنند. این استراتژی بیشتر باعث حفظ شما و مشارکت نکردن در مشکلاتی است که به شما تعلق ندارند. برای مثال اگر دنیا یک فروشگاه بود و شخصی به دنبال شما می‌آمد و از شما در مورد قسمت قطعات خودرو می‌پرسید، جدا شدن با عشق مانند این بود که بگویید: متأسفم، اما من فروشنده نیستم و نمی‌دانم قطعات خودرو کجا هستند. لازم نیست بگویید: بگذارید من آن را برایتان پیدا کنم و یا عصبانی شوید و بگویید مگر نمی‌بینی که من فروشنده نیستم.

والدین سالمند سوء استفاده گر

بعد از تعیین مرز با والدین پیر بهانه‌گیر، برنامه‌ریزی کنید

هنگام تعیین مرز با والدین سالمند تندخو و بهانه‌گیر باید شفاف و ثابت‌قدم باشید؛ زیرا احتمالاً آن‌ها به هر قیمتی در برابر این تغییرات مقاومت خواهند کرد. اگر پدر یا مادرتان فقط برای آزمایش عزم و اراده‌ی شما و یا استفاده از نقاط ضعفتان به بهانه‌گیری و تندخویی ادامه می‌دهد، به او بگویید تا زمانی که هردوی شما آرام نشوید، برای مراقبت از او اقدامات دیگری انجام می‌دهید. جدایی از شخصی که در حال مراقبت از او هستید به‌مراتب پیچیده‌تر از سایر شرایط است. در بسیاری از موارد، یک مراقب نمی‌تواند به‌سادگی از خانه خارج شود؛ زیرا ممکن است رفاه یا سلامتی والدین سالمند خود را به خطر اندازد.  این مرحله نیاز به برنامه‌ریزی دارد، به‌خصوص اگر مادر یا پدرتان به مراقبت زیادی احتیاج دارند. ممکن است لازم باشد برای مراقبت روزانه از والدین سالمند، خدمات مراقبت در منزل یا حتی اقامت موقت در یک مرکز مراقبت از سالمندان را ترتیب دهید.  هنگامی‌که به‌جای خود جایگزینی برای مراقبت از والدین سالمند بهانه‌گیر خود پیدا کردید، می‌توانید مراقبت‌ها را با تماس یا مراجعه‌ی حضوری مدیریت کنید. هدف اصلی این است که متزلزل نشوید. اگر به والدین سالمند خود می‌گویید که در حال تعیین مرز با او هستید و به همین منظور برای آن‌ها کمک‌های خارجی ترتیب می‌دهید و آن‌ها را برای مدتی ترک می‌کنید، حتماً این کار را انجام دهید. غیبت شما ممکن است کمک کند تا آن‌ها با این واقعیت که نمی‌توانند شما را آزار دهند، کنار بیایند.

عدم مراقبت از والدین سالمند سوءاستفاده گر

نکته‌ای که باید از آن آگاه باشید این است که این چرخه‌ی آسیب‌زا باعث می‌شود بسیاری از افرادی که مورد سوءاستفاده قرارگرفته‌اند خودشان زمانی به سوءاستفاده گر تبدیل شوند. با تعیین مرزهای مشخص، کمک گرفتن از نیروهای کمکی در مواقع موردنیاز و تشخیص اینکه چه زمانی باید اجازه دهید که مراقب اصلی والدین سالمندتان فرد دیگری باشد، به این چرخه‌ی معیوب پایان دهید. اگر وضعیت شما واقعاً غیرقابل‌تحمل است و هیچ یک از مرزهای شما رعایت نمی‌شود از یکی دیگر از اعضای خانواده یا یک مراقب حرفه‌ای کمک بگیرید و یا برنامه‌ای برای استقرار والدین سالمند بهانه‌گیر در یک مرکز مراقبت طولانی‌مدت را در نظر بگیرید. شما می‌توانید به‌اندازه‌ای که صلاح می‌دانید در مراقبت از والدین سالمند خود کمک کنید، بدون این‌که خود را در معرض بدرفتاری‌های آن‌ها قرار دهید. این‌یک مرحله‌ی دشوار است؛ اما در برخی موارد تنها راهی است که می‌توانید از خود محافظت کنید، مطمئن شوید از والدینتان به‌اندازه‌ی کافی مراقبت می‌شود و به چرخه‌ی سوءاستفاده پایان دهید.

برای حل مسائل مربوط به والدین سوءاستفاده گر از مشاور کمک بگیرید

اگر در شرایط مراقبت از والدین بهانه‌گیر و سوءاستفاده گر قرار گرفتید، کمک گرفتن از یک مشاور برای حل مسائل بسیار مفید خواهد بود. سخت‌گیری نسبت به والدین و یا سپردن آن‌ها به یک مراقب و بعد احساس گناه کردن در مورد آن‌ها هیچ مسئله‌ای را حل نمی‌کند. یک متخصص می‌تواند به شما در پیدا کردن ریشه‌های مشکلات و درمان آسیب‌های گذشته کمک کند. همچنین شما را راهنمایی کند تا یاد بگیرید چگونه مسائل جاری و آینده را به شیوه‌ای سالم اداره کنید.  مراقبت از والدین هنگامی‌که آن‌ها به دلیل سن بالا، از دست دادن استقلال و افزایش مسائل مربوط به سلامتی بدبین یا سخت‌گیر شده‌اند به‌اندازه‌ی کافی سخت است. هنگامی‌که آن‌ها واقعاً با دادن احساسات منفی از شما سوءاستفاده می‌کنند مراقبت از آن‌ها بسیار طاقت‌فرسا می‌شود و نباید انتظار داشته باشید که بدون حمایت‌های عاطفی و عملی از پس این کار بربیایید.

منبع: Agingcare

تلفن کلینیک روانشناسی