اختلال استرس پس از سانحه (ptsd)

اختلال استرس پس از سانحه یا Post-traumatic stress disorder نوعی اختلال روانی است که بعد از تجربه یا دیدن یک حادثه تلخ ایجاد می‌شود. علائم این اختلال شامل مرور خاطرات و افکار غیر قابل کنترل در خصوص آن حادثه، کابوس شبانه و اضطراب شدید می‌باشد. اکثر افراد بعد از تجربه یک اتفاق دردناک به صورت موقت دچار ناراحتی می‌شوند اما با گذشت زمان و مراقبت، وضعیتشان بهبود پیدا می‌کند. اما بعضی از افراد بعد از گذشت زمان چند ماه یا حتی چند سال بعد از وقوع حادثه حالشان بهتر نمی‌شود که این موضوع در فعالیت‌های روزانه آن‌ها نیز اختلال ایجاد می‌کند. این افراد احتمالا به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا هستند.

در این مقاله در خصوص اختلال استرس پس از سانحه ptsd و سایر موارد مرتبط با آن صحبت شده است.

علائم اختلال استرس پس از سانحه

علائم این اختلال معمولا در طول یک ماه بعد از وقوع حادثه بروز پیدا می‌کند، اما گاهی اوقات تا سال‌ها نیز نمایان نمی‌شود. این علائم در زندگی اجتماعی، روابط، کار، تحصیل و حتی کارهای روزمره فرد مبتلا اختلال ایجاد می‌کند.

علائم این اختلال به صورت کلی به چهار گروه تقسیم بندی می‌شوند که شامل:

خاطرات سرزده

در این حالت فرد مبتلا به صورت ناخواسته و مکرر خاطره مربوط به سانحه را مرور می‌کند به صورتی که انگار آن حادثه بارها و بارها تکرار می‌شود. همچنین فرد دائما خواب‌هایی در مورد حادثه پیش آمده می‌بیند و هر چیزی که او را یاد آن اتفاق بیندازد به شدت مضطربش می‌کند.

اجتناب

در این حالت فرد مبتلا از صحبت کردن در خصوص حادثه و حتی افراد، مکان‌ها و فعالیت‌هایی که برای او یادآور آن تجربه تلخ باشد، اجتناب می‌کند.

تغییرات منفی بینش و حال

این تغییرات منفی شامل:

  • افکار منفی در خصوص خود، دیگران و دنیا
  • نا امیدی در مورد آینده
  • مشکل در حافظه به طور مثال مشکل در به یادآوردن جنبه‌های مهم حادثه
  • عدم توانایی در نگه داشتن روابط نزدیک
  • احساس طرد شدگی از طرف دوستان و خانواده
  • از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌هایی که زمانی لذت بخش بوده
  • مشکل در بروز احساسات مثبت
  • بی احساس شدن

تغییر در عملکرد فیزیکی و احساسی

این تغییرات شامل:

  • به راحتی ترسیدن و وحشت کردن
  • همیشه حالت تدافعی داشتن به دلیل خطرات احتمالی
  • رفتارهای مخرب نظیر رانندگی با سرعت زیاد یا مصرف بیش از اندازه الکل
  • مشکل در خواب
  • اختلال در تمرکز
  • رفتارهای تهاجمی
  • احساس شدید خجالت یا گناه

برای کودکان زیر ۶ سال:

  • بازسازی سانحه پیش آمده در بازی یا نقاشی
  • خواب‌های ترسناک که می‌تواند مرتبط یا غیر مرتبط با حادثه پیش آمده باشد

تشدید علائم اختلال استرس پس از سانحه ptsd

شدت علائم این اختلال ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. ممکن است فرد زمانی که دچار استرس شود یا چیزی سبب یادآوری آن تجربه دردناک شود، علائم این اختلال را بیش از قبل احساس کند. به طور مثال ممکن است او خبری در مورد آتش سوزی ماشین بشنود و یاد خاطرات جنگ که تجربه کرده بیفتد یا با شنیدن خبر یک تجاوز جنسی دوباره خاطرات تجاوز خود را به یاد آورد.

انواع ptsd

علت ایجاد اختلال استرس پس از سانحه

زمانی که افراد یک حادثه تلخ نظیر مرگ، خطر جانی، جراحت جدی و یا تجاوز جنسی را تجربه می‌کنند ممکن است به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا شوند. هنوز علت این که چرا بعضی از افراد بعد از وقوع یک حادثه به این اختلال مبتلا می‌شوند و بعضی دیگر نه، به طور قطع مشخص نشده است اما دلایل احتمالی زیر برای ایجاد این اختلال پیشنهاد می‌شود:

  • تجربه‌ موقعیتی که شدت و میزان استرس ناشی از آن بالا باشد
  • سابقه خانوادگی مشکلات روانی نظیر اضطراب یا استرس
  • ویژگی‌های شخصیتی خاص
  • نحوه تنظیم هورمون‌ها و مواد شیمیایی توسط مغز در بدن در مواجهه با استرس

افراد در هر سنی ممکن است به این اختلال مبتلا شوند. اما بعضی از فاکتورها احتمال ابتلا به این اختلال را تشدید می‌کند:

  • تجربه یک وضعیت شدیدا دردناک یا تجربه یک وضعیت دردناک به مدت طولانی
  • تجربه یک حادثه تلخ دیگر در سال‌های ابتدای زندگی مانند سوء استفاده جنسی از کودک
  • داشتن شغلی که فرد را در معرض حوادث دردناک قرار می‌دهد مانند سرباز جنگی
  • داشتن مشکلات روانی دیگر نظیر اضطراب یا افسردگی
  • مصرف مواد مخدر یا مصرف بیش از حد مشروبات الکلی
  • عدم حمایت از طرف دوستان یا خانواده
  • مشکلات روانی نظیر افسردگی و اضطراب در سایر افراد خانواده

حوادثی که ممکن است به اختلال استرس پس از سانحه ptsd منجر شوند شامل:

  • جنگ
  • سوء استفاده جنسی در کودکی
  • تجاوز
  • مجروح شدن
  • مورد حمله واقع شدن
  • تصادف
  • آتش سوزی
  • بلاهای طبیعی نظیر زلزله
  • سقوط هواپیما
  • بیماری بدون علاج
  • شکنجه
  • دزدیده شدن

پیشگیری و درمان اختلال استرس پس از سانحه

بعد از دیدن یک حادثه دردناک اکثر افراد علائمی شبیه به اختلال استرس پس از سانحه را تجربه می‌کنند. ترس، اضطراب، عصبانیت، افسردگی و احساس گناه از واکنش‌های معمول به یک اتفاق تلخ است. افراد معمولی بعد از گذشت زمان بهبود پیدا کرده و دیگر احساسات مذکور را بروز نمی‌دهند، اما افرادی که به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا می‌شوند با گذشت زمان بهبود پیدا نکرده و به حالت طبیعی باز نمی‌گردند.

همان طور که گفته شد بیماری ptsd می‌تواند در زندگی روزمره فرد اختلال ایجاد کند و سبب بروز مشکلات دیگری نظیر افسردگی، اضطراب، سوء مصرف مواد مخدر و الکل، مشکل در تغذیه و تمایل به خودکشی شود. بنابراین فردی که به این بیماری مبتلا می‌شود بهتر به مشاور و فرد متخصص در این زمینه مراجعه کند تا با دریافت حمایت و راه‌کارهای مناسب این اختلال درمان شود. سرکوب احساسات و صحبت نکردن در خصوص واقعه می‌تواند آسیب بیشتری ایجاد کند. بیشتر راه کارهای درمانی بر حادثه پیش آمده تمرکز دارد و از فرد می‌خواهد که در خصوص آن صحبت کند و به او یاد می‌دهد که به شکل دیگری آن را ببیند و درک کند بدون این که دچار اضطراب و استرس شود.

نکته دیگری که حائز اهمیت است این است که فرد نباید از خودش انتظار بیش از حد داشته باشد و خود را سرزنش کند. صحبت کردن با خانواده و دوستان نیز در خصوص واقعه پیش آمده می‌تواند به فرد در تسریع دوره بهبود کمک کند.
تلفن کلینیک روانشناسی

راه‌های فراموش کردن خیانت همسر

فراموش کردن خیانت همسر

فهمیدن این موضوع که همسرتان به شما خیانت کرده می‌تواند بسیار سخت و وحشتناک باشد. ممکن است بعد از این واقعه رابطه شما با یک بحران اساسی مواجه شده که حتی باعث نابودی رابطه شود. این خیلی طبیعی است که از همسر خود بپرسید که چرا خیانت کرده است؟ اما پاسخ این سوال به راحتی مشخص نخواهد شد.

خیانت به دلایل مختلفی ممکن است رخ بدهد. گاهی اوقات این موضوع نشان دهنده نواقص و مشکلات در رابطه شماست که معمولا هر دو نفر در آن مقصر هستند. گاهی نیز این موضوع ربطی به مشکلات رابطه شما ندارد و به گذشته و تجربیات همسرتان مربوط می‌شود. در بعضی شرایط نیز این موضوع دلایلی دیگری دارد که هیچ ارتباطی به شما یا نوع ارتباطتان ندارد.

علت خیانت هر چه که باشد، شما بعد از آن دچار احساسات و افکار مغشوشی می‌شوید که فهمیدن و گذشتن از آن‌ها می‌تواند بسیار سخت باشد، اما امید خود را از دست ندهید. افراد بسیاری بوده‌اند که بعد از وقوع خیانت توانسته‌اند با گذشت زمان و کار کردن روی رابطه خود دوباره اعتماد از دست رفته‌شان را بازسازی کنند.

در این مقاله راه‌کارهایی برای فراموش کردن خیانت همسر و تسهیل گذر از این شرایط بحرانی ارائه شده است.

احساسات خود را بپذیرید

بعد از فهمیدن خیانت همسر، احساساتی مانند شوک، اضطراب، ترس، افسردگی و گیج شدن کاملا طبیعی است. ممکن است شما تصور کنید که غرق احساسات و افکار خود شده‌اید به گونه‌ای که انگار سوار بر یک ترن هوایی هستید که بالا و پایین زیادی دارید. برای این که از حس‌های بد رها شوید، نیاز به زمان دارید. حتی وقتی که برای فراموش کردن خیانت همسرتان تلاش بسیاری می‌کنید، انتظار نداشته باشید که این افکار شما به راحتی از بین برود. پس احساساتتان را ببینید و به خودتان زمان بدهید. ازدواج شما دچار تغییراتی شده و دیگر آن رابطه قبلی وجود ندارد، پس طبیعی است که زمانی برای آن رابطه‌ای که قبلا داشته‌اید، سوگواری کنید.

به دنبال انتقام نباشید

خیانتی که به شما شده ممکن است سبب ایجاد احساس خشم در شما شود. ممکن است این احساس را داشته باشید که آبروی او را میان دوستان و آشنایانش ببرید یا حتی خودتان هم خیانت کنید تا به شرایط برابری برسید. با انجام این رفتارها ممکن است برای مدت کوتاهی آرام‌تر شوید، اما انجام این اعمال در نهایت به ضرر شما بوده، مشکلی را حل نمی‌کند و چه بسا حتی شما را در شرایط پیچیده‌تری قرار دهد.

قبل از این که برای خانواده و دوستان خود ماجرا را تعریف کنید، کمی بیشتر فکر کنید. ممکن است آن‌ها نظرات قاطعی نسبت به این قضیه داشته باشند، اما فقط خود شما هستید که به طور کامل می‌دانید که در رابطه شما چه گذشته است. در این دوره که مردد هستید و شرایط روحی پایداری ندارید، بهتر است که بر اساس نظر دیگران تصمیم‌گیری نکنید.

از خودتان مراقبت کنید

شما ممکن است در این دوره به خاطر شوکی که بهتان وارد شده دچار مشکلاتی نظیر سردرد، حالت تهوع، مشکلات خواب و کاهش اشتها شوید. بعد از این که از شوک زدگی خارج شدید و موقعیت خود را درک کردید، به سلامت خود اهمیت ویژه دهید. به طور مثال سعی کنید که تغذیه سالم داشته باشید، ورزش کنید و به اندازه کافی بخوابید. همچنین به میزان زیادی روزانه آب مصرف کنید زیرا ناراحتی و استرس سبب تولید ترکیبات اسیدی در بدن شما می‌شود که مصرف آب می‌تواند آن‌ها را خنثی کند.

اعتماد بعد از خیانت

از بازی سرزنش اجتناب کنید

همان طور که گفته شد ممکن است خیانت همسرتان به دلیل کمبودهای عاطفی و مشکلاتی باشد که در رابطه با شما داشته است. ممکن است شما در این دوره اشتباهات خود را بهتر ببینید زیرا درد و رنجی که به شما وارد شده سبب می‌شود که در جست و جوی پاسخ این سوال باشید که به چه علت این مشکلات برای شما ایجاد شده است؟ حالا بهتر می‌توانید خودتان و نقص‌هایتان را ببینید. اما در نظر داشته باشید که شما هم قطعا کمبودهایی داشته‌اید و فرد مقابل شما هم بی تقصیر نبوده است، پس خودتان را سرزنش نکنید.

علاوه بر آن همسرتان یا نفر سوم را نیز سرزنش نکنید زیرا این کار چیزی را حل نمی‌کنید و تنها انرژی شما را هدر می‌دهد.

فرزندان خود را از این ماجرا دور نگه دارید

این موقعیت مربوط به شما و همسرتان است و نباید فرزندان خود را به هیچ وجه در آن شرکت دهید. تنها اگر با همسرتان به این نتیجه رسیده‌اید که از هم جدا شوید فرزندان خود را در جریان این تصمیم قرار دهید. صحبت کردن در خصوص جزئیات خیانت با فرزندانتان سبب ایجاد اضطراب در آن‌ها شده و این تصور را برایشان ایجاد می‌کند که بین شما و همسرتان گیر کرده‌اند و باید یکی را انتخاب کنند.

اگر نیاز دارید، کمی فاصله بگیرید

زمانی که تازه متوجه خیانت همسر خود شده‌اید ممکن است برای شما سخت باشد که در یک خانه با او زندگی کنید یا بر یک تخت بخوابید. می‌توانید برای مدت زمان کوتاهی خانه را ترک کنید و به نزد یکی از دوستان نزدیکتان که به او اعتماد دارید مراجعه کنید. اگر بچه‌ دارید، مواجه شدن با این شرایط می‌تواند برایتان سخت‌تر باشد زیرا باید برای جدا نگه داشتن فرزندتان از این موقعیت انرژی مضاعف بگذارید. به همسر خود بگویید که رفتن شما کوتاه مدت و موقتی است و برای بازگشتتان تاریخ خاصی مشخص کنید تا هر دوی شما خود را برای رویارویی دوباره آماده کنید.

با مشاور خانواده صحبت کنید

همان طور که گفته شد شما ممکن است احساسات و افکار متضادی را در این دوره تجربه کنید که شما را گیج و خسته کند. یک روانشناس با تجربه در زمینه مسائل خانواده می‌تواند به شما در درک موقعیت پیش آمده و پردازش صحیح احساساتی نظیر خشم، پشیمانی و هر احساس دیگری که با آن مواجه هستید کمک می‌کند.

مشاوره خانواده همچنین به شما کمک می‌کند که به شناخت بهتری نسبت به خود و طرف مقابلتان برسید و با آگاهی بیشتری در جهت فراموش کردن خیانت همسر قدم بردارید. حتی اگر تصمیم بگیرید که از همسرتان جدا شوید، حداقل می‌دانید که همه تلاش خود را کرده‌ و راه‌کارهای مفید را امتحان کرده‌اید.

 

تلفن کلینیک روانشناسی

وابستگی به دارو و راه‌های ترک آن

بیشتر افراد طبق دستورالعمل پزشک داروهای تجویزی خود را در دوره پیشنهادی مصرف می‌کنند، اما در این بین افرادی نیز هستند که خود درمانی کرده و بدون تجویز پزشک برخی از داروها را بدون اطلاع کامل از دوز و زمان مصرف، مورد استفاده قرار می‌دهند که این موضوع ممکن است سبب اعتیاد یا وابستگی آن‌ها به دارو مربوطه شود.

در سال‌های اخیر آمار سوء مصرف دارو افزایش چشمگیری پیدا کرده است. به همین منظور در این مقاله در خصوص وابستگی به دارو و راه‌های ترک آن صحبت شده است.

اعتیاد و وابستگی به دارو چیست؟

اعتیاد به دارو نوعی بیماری مزمن مغزی است که سبب می‌شود فرد مبتلا علیرغم آسیب‌هایی که به خود و اطرافیانش می‌زند تمایل به مصرف دارو مورد نظر داشته باشد. سوء مصرف دارو، حتی داروهایی که توسط پزشک تجویز می‌شود، می‌تواند باعث تغییر عملکرد مغز شود. برای بیشتر افراد در ابتدا مصرف دارو به شکل اختیاری است، اما با گذشت زمان به دلیل تغییراتی که در مغز ایجاد می‌شود فرد دیگر کنترلی بر تمایل خود به مصرف دارو ندارد. در این شرایط فرد مبتلا تمایل و اجبار شدیدی به مصرف دارو مربوطه احساس می‌کند.

استفاده از چه نوع داروهایی می‌تواند با سوء مصرف همراه باشد؟

سه گروه از داروهای تجویزی که می‌تواند با سوء مصرف همراه باشد، شامل موارد زیر است:

  • داروهای افیونی که برای تسکین درد تجویز می‌شوند.
  • داروهایی که فعالیت سیستم اعصاب مرکزی را کاهش می‌دهند؛ مانند بنزودیازپین‌ها (والیوم، لورازپام، زاناکس و …) و داروهایی که برای درمان اضطراب و بی‌خوابی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
  • داروهای برانگیزاننده و محرک مانند آمفتامین و ریتالین که برای درمان اختلال نقص توجه و نارکولپسی (اختلال حمله خواب) تجویز می‌شوند.

داروهای افیونی

از سال ۱۹۹۰ تجویز داروهای افیونی مانند کودئین و مورفین افزایش پیدا کرده است. سایر داروهای افیونی شامل فنتانیل، هیدروکدون، هیدرومورفون، متادون و اکسی کدون می‌باشد. وقتی که داروهای افیونی و سایر مسکن‌ها طبق دستورالعمل پزشک مورد استفاده قرار گیرند، باعث بهبود کیفیت زندگی شده و به ندرت وابستگی به دارو ایجاد می‌کنند. اما زمانی که این داروها خارج از زمان توصیه شده و بدون نظارت پزشک مصرف شوند، می‌توانند باعث وابستگی فیزیکی و اعتیاد شوند. داروهای افیونی در صورتی که بیش از دوز پیشنهادی مصرف شوند، ممکن است خطر جانی نیز داشته باشند.

در صورتی که داروهای افیونی با موادی که اعصاب مرکزی را سرکوب می‌کنند از جمله الکل، باربیتورات‌ها، بنزودیازپین‌ها مانند زاناکس (آلپرازام) و دیازپام (والیوم) مصرف شوند، احتمال مختل شدن عملکرد تنفسی و مرگ بیشتر خواهد شد. داروهای افیونی همچنین می‌توانند احساس خوشحالی ایجاد کنند. داروی اکسی کانتین گاهی به اشتباه برای تقویت احساس خوشحالی تزریق می‌شود.

اعتیاد به دارو

داروهای سرکوب کننده سیستم اعصاب مرکزی

بنزودیازپین‌ها فعالیت سیستم اعصاب مرکزی را مهار می‌کنند. افراد بسیاری از این داروها برای درمان اضطراب و اختلالات خواب مانند بیخوابی استفاده می‌کنند. این داروهای آرام بخش بر انتقال دهنده عصبی گابا (GABA) در مغز اثر می‌گذارند. این انتقال دهنده عصبی در کاهش فعالیت مغز نقش دارد.

باربیتورات‌ها نیز از جمله داروهای سرکوب کننده سیستم اعصاب مرکزی هستند که معمولا برای بیهوشی و درمان تشنج مورد استفاده قرار می‌گیرند. در گذشته از این داروها به صورت کوتاه مدت برای درمان بی‌خوابی و اضطراب استفاده می‌شد اما به دلیل احتمال سوء مصرف و اوردوز، بنزودیازپین‌ها جایگزین این داروها شدند.

استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم اعصاب مرکزی برای کوتاه مدت می‌تواند فرد را آرام و خواب آلود کند اما با گذشت زمان برای حصول نتیجه لازم است که از دوز بیشتری استفاده شود. استفاده همزمان از این داروها با الکل می‌تواند مشکلات قلبی و تنفسی ایجاد کند که منجر به مرگ شود. بعد از مصرف طولانی مدت این داروها نباید یک دفعه مصرف آن‌ها قطع شود زیرا می‌تواند مشکلات جدی برای فرد وابسته به دارو ایجاد نماید.

داروهای برانگیزاننده و محرک

مصرف داروهای محرک سبب افزایش هوشیاری، توجه و انرژی می‌شود. همچنین استفاده از این داروها موجب افزایش ضربان قلب، قند خون و فشار خون و انقباض رگ‌ها شده و مسیر تنفسی را باز می‌کند. این داروها اولین بار برای درمان آسم و چاقی مورد استفاده قرار گرفتند، اما امروزه برای درمان اختلال کم توجهی، کم توجهی-بیش فعالی، افسردگی، نارکولپسی و سایر مشکلات نیز مصرف می‌شوند. برای ذکر مثال‌هایی از این نوع دارو می‌توان به دگزامفتامین، لیزدگزامفتامین و متیل فنیدات یا ریتالین اشاره کرد. استفاده از داروهای محرک تحت نظر پزشک بلامانع است اما اگر این داروها بدون نظارت پزشک مصرف شوند، می‌توانند اعتیاد و وابستگی ایجاد نمایند. مصرف داروهای محرک به همراه داروی ضد احتقان موجب ایجاد بی نظمی در ریتم قلب و استفاده از دوزهای بالا داروهای محرک سبب افزایش دمای بدن می‌شود.

چرا وابستگی به دارو در بین مردم در حال افزایش است؟

غالبا کارشناسان در خصوص علت افزایش وابستگی به دارو و سوء مصرف داروهای تجویزی مطمئن نیستند اما برخی علت این موضوع را دسترسی راحت‌تر مردم به انواع مختلف دارو می‌دانند. امروزه پزشکان بیش‌تر از قبل برای بیمارهای خود دارو تجویز می‌کنند که این موضوع شامل سه گروه دارویی که می‌تواند با سوء مصرف همراه باشد نیز می‌شود. علاوه بر آن بسیاری از فروشگاه‌های اینترنتی این داروها را بدون نسخه می‌فروشند. داروخانه‌های آنلاین موجب شده که این نوع داروها حتی در دسترس کودکان و نوجوانان نیز قرار بگیرند. بسیاری از نوجوانان امروزه داروهای والدین خود را به صورت پنهانی مصرف می‌کنند؛ حتی ممکن است به همراه دوستان خود قرص‌های مختلف را ترکیب کرده تا ببینند کدام ترکیب حس بهتری ایجاد می‌کند. مشکلی که اینجا وجود دارد این است که این نوجوانان نمی‌دانند که مصرف کدام یک از این قرص‌ها در دوزهای بالا یا به همراه الکل می‌تواند خطرات جانی به همراه داشته باشد.

درمان وابستگی به دارو

چرا بعضی از افراد به دارو وابسته می‌شوند؟

گاهی اوقات دیده می‌شود که بعضی از افراد به دارویی خاص وابسته می‌شوند اما فردی دیگر که به همان اندازه از داروی مورد نظر استفاده کرده اعتیاد و وابستگی به دارو پیدا نمی‌کند. در پاسخ به این موضوع باید گفت که ژنتیک، وضعیت اجتماعی و سن می‌تواند در شکل‌گیری وابستگی به دارو نقش داشته باشد. به طور مثال ممکن است استعداد اعتیاد به صورت ژنتیکی در یک خانواده وجود داشته باشد یا دوست‌ و همکاران در شکل گیری این اعتیاد نقش داشته باشند. همچنین سن نیز در وابستگی به دارو موثر است؛ هر چقدر که از سن پایین‌تر مصرف دارو شروع شود، احتمال اعتیاد و وابستگی به دارو بیشتر خواهد بود.

تشخیص وابستگی به دارو

اگر شما بیشتر از دوز تجویز شده یا به دلایلی غیر از بیماری که با پزشک درمیان گذاشته‌اید، داروی مورد نظر را مصرف کنید، دچار وابستگی و اعتیاد هستید. به طور مثال اگر پزشک برای تسکین درد برای شما قرص مسکن تجویز کرده باشد تا سه بار در روز مصرف کنید، در صورتی که شما بیش‌تر از سه بار مصرف کنید، دچار سوء مصرف دارو هستید. همچنین اگر شما داروی مورد نظر را نه برای تسکین درد و برای احساس بی حوصلگی مصرف کنید، دچار سوء مصرف دارو هستید.

علاوه بر آن ممکن است از پزشک خود بخواهید که باز هم از آن دارو برای شما بنویسد یا دوز بالاتری برایتان تجویز کند که این موارد نیز می‌تواند از نشانه‌های اعتیاد و وابستگی به دارو باشد. همچنین ممکن است نزد دکترهای مختلف بروید تا داروی مورد نظر را برای شما تجویز کنند و مقدار بیشتری از آن دارو به دست آورید.

دستورالعمل مصرف دارو‌

سازمان غذا و دارو یکسری دستورالعمل‌ها برای مصرف صحیح داروهای تجویزی ارائه داده است که شامل موارد زیر می‌شود:

  1. دارو تجویز شده را همیشه طبق دستورالعمل پزشک مصرف نمایید.
  2. دوز مصرفی دارو را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید.
  3. کپسول تجویز شده را باز نکنید مخصوصا اگر کپسول مورد نظر محتوی خود را به صورت تدریجی آزاد می‌کند.
  4. از عوارض جانبی دارو و تاثیر آن بر کارهای روزانه از جمله رانندگی اطلاع پیدا کنید.
  5. در مورد تاثیر دارو در صورت مصرف با الکل یا سایر داروها اطلاعات کسب کنید.
  6. به دیگران اجازه ندهید که از داروهای شما استفاده کنند.

راه‌های ترک وابستگی به دارو

یکی از راه‌های ترک وابستگی به دارو استفاده از داروهای جایگزین است که اعتیاد نیز ایجاد نمی‌کنند. این داروهای جایگزین علائم عدم مصرف دارو مورد نظر را از بین برده و به فرد در به دست آوردن کنترل خود کمک می‌کنند.

بوپرنورفین دارویی است که برای رفع علائم عدم مصرف داروهای افیونی به کار برده می‌شود. این دارو معمولا به همراه نالوکسان مصرف می‌شود تا از برگشت علائم عدم مصرف دارو جلوگیری شود.

از جمله داروهای دیگری که برای وابستگی به داروهای افیونی تجویز می‌شود، می توان به متادون و داروی فشار خون به نام کلونیدین اشاره کرد. علاوه بر آن داروی دیگری به نام نالتراکسان نیز عوارض داروهای افیونی را از بین می‌برد و برای درمان وابستگی به این نوع داروها استفاده می‌شود. این دارو را می‌توان به صورت خوراکی یا تزریقی به صورت ماهانه مصرف کرد.

کارشناسان بر این باور هستند که علاوه بر مصرف دارو جایگزین، باید از درمان شناختی رفتاری نیز استفاده شود و فرد مبتلا برای مشاوره ترک اعتیاد نیز به منظور موفقیت بیشتر اقدام کند.

در صورتی که علائم وابستگی به دارو را در خود احساس می‌کنید، حتما به مشاور متخصص در این زمینه مراجعه کنید تا با راه‌‌کارهای مناسب جهت ترک وابستگی به دارو آشنا شوید.

تلفن کلینیک روانشناسی