روانشناسی چهره

زبان بدن

زبان بدن به شکل‌های متفاوت ارتباط غیر کلامی اطلاق می‌شود و فرد بدون آنکه کلامی صحبت کند می‌تواند با دیگران ارتباط برقرار نماید. اهمیت این مسئله تا آنجاست که از سال ۱۹۶۰ میلادی در این زمینه مطالعاتی صورت گرفته است و از جمله آن‌ها می‌توان به حالات بدنی (نحوه نشستن، خوابیدن، طرز قرار گرفتن دست‌ها، پاها و …)، ژست‌ها (اداها و اطوارها)، اشاره‌ها و حالت‌های هیجانی صورت اشاره نمود.

حالت های چهره

در این بررسی به حالت‌های چهره پرداخته می‌شود. با توجه به چهره افراد می‌توان به وضعیت عاطفی، احساسی و هیجانی آن‌ها پی برد و از آنجا که بسیاری از پیام‌ها در هر صورت و نیز از چهره‌ای به چهره دیگر متفاوت است، تنها راه خواندن آن، درک شرایط عاطفی اشخاص به هنگام صحبت کردن است بدین معنا که ولتی به حرف‌های دیگران گوش می‌دهید، شرایط را نیز تحت کنترل خود داشته باشید به این طریق می‌توانید به صمیمیت گفتار فرد پی ببرید.

روانشناسی چهره

روانشناسی چهره می‌تواند در بسیاری از موقعیت‌ها تأثیرگذار باشد. به‌طور مثال در موقعیت دزد و پلیس: چهره فردی که مطلبی را پنهان می‌کند، در مورد چیزی دروغ می‌گوید، قصد همکاری ندارد و … با یکدیگر متفاوت است. درواقع هرکدام از رفتارهای مذکور با سیگنال‌های متفاوتی نشان داده می‌شوند. از دیگر موقعیت‌ها می‌توان بر:

1. والد/ کودک
2. زوجین (همسر/همسر)
3. معلم/ دانش‌آموز
4. فروشنده/ خریدار

و… اشاره نمود.

روانشناس می‌تواند از روی چهره افراد هیجان‌های متفاوتی نظیر خشم، خجول بودن، شادی، غم، یأس، ترس، غرور، کمبود اعتمادبه‌نفس، سردی، خشک بودن و… را دریابد و در فرآیند مشاوره به‌منظور تسریع بهبود وضعیت مراجع از آن بهره‌مند گردد. در ادامه به ذکر چند مثال در این زمینه می‌پردازیم:

1. فردی که علاقه‌ای به شنیدن ادامه بحث ندارد اما بنا بر شرایطی نمی‌تواند موقعیت را ترک کند، سر خود را صاف می‌گیرد و دستش را روی گونه (زیر چانه) قرار می‌دهد.
2. بالا و پایین شدن ابروها نشانه دیدن فردی آشناست و سپس سلام گفتن.
3. فرد نگران را از روی ابروهایی که از وسط خم‌شده باشد و یا به سمت پایین متمایل شده باشد تشخیص می‌دهند.
4. نگاه کردن مستقیم در چشمان فرد و بالا و پایین شدن مردمک چشمانش حاکی از اشتیاق او برای شنیدن خبر و یا انتظار او را می‌رساند.
5. پنهان‌کاری فرد را می‌توان از صرف وقتی که تماس چشمی بین دو نفر برقرار می‌شود تشخیص داد بدین معنا که اگر به هنگام صحبت با شخصی او کمتر از یک‌سوم اوقات را به چشم طرف مقابل نگاه کند نشان‌دهنده عدم تمایل او به گفتن همه حقیقت است.
6. نگریستن از یک‌سو با ابروانی که به سمت پایین افتاده باشند یا گره‌کرده باشند و یا گوشه‌های لب به سمت پایین باشد، حاکی از شک و تردید و یا خصومت در رفتار فرد است.
7. وقتی گوشه لب‌ها به سمت پایین باشد و شانه بالا بیندازد، بی‌خیالی فرد را می‌رساند.
8. شخصی که قوز می‌کند و چهره‌اش در هم است (در خود فرورفته) فرد ترسو را یادآور می‌شود.
9. فرد افسرده معمولاً سرش خم است، شانه‌های افتاده‌ای دارد، کمتر به بالا نگاه می‌کند و بی‌حال گام برمی‌دارد.