افسردگی در نوجوانان بسیار شایع است، این مورد از افسردگی بزرگسالان متمایز نیست اما علایم آن در نوجوانان به شیوهای متفاوت بروز میکند.
ممکن است براساس برخی باورهای غلط مانند اقتضای سن و بلوغ افسردگی در نوجوانان نادیده گرفته شود و عواقب بسیار ناگواری برجای بگذارد. این بیماری اغلب از سمت والدین نادیده گرفته شده و به عواملی مانند بلوغ تعبیر میشود. والدین باید بدانند که علایم افسردگی نوجوانان دختر و پسر متفاوت است.
علایم افسردگی در نوجوانان دختر
علایم افسردگی در نوجوانان دختر جز در چند مورد تفاوت فاحشی با موارد دیگر ندارد. دختران از لحاظ عاطفی بسیار شکننده و حساس هستند. گاهی ضربههای احساسی، شکست و تغییرات هورمونی و اختلافات والدین، پذیرفته نشدن از سوی گروه دوستان باعث بروز افسردگی در دختران نوجوان میشود.
این نشانه ها در دخترها با بروز بیخوابی، اختلال در اشتها به شکل پر اشتهایی و کم اشتهایی، تمایل به تنهایی و گوشه گیری در آنها تشدید میشود. جویدن کنارهی ناخنها و اضطراب، یکی دیگر از علایم شایع ملامت کردن خود و عدم اعتماد به نفس است. آنها از گروه دوستان خود فاصله میگیرند و تمایل رفتن به مدرسه و شرکت در فعالیتهای اجتماعی را از دست میدهند.
والدین باید علایم افسردگی در دختران را جدی بگیرند افسردگی در مراحل اولیه با گوشهگیری و انزوا و عدم علاقه به فعالیتهای روزانه اما در مراحل پیشرفته امکان خودکشی را تشدید میکند.
علایم افسردگی در نوجوانان پسر
علایم افسردگی در نوجوانان پسر نیز مشابهی نشانه های دختران است. اما تشخیص افسردگی در پسران بسیار دشوارتر است. به شکل طبیعی مردان و پسران از اعتراف به افسردگی ابا دارند. اما علایم افسردگی در پسران تقریبا تفاوت هایی نیز دارند.
علایم افسردگی در پسران همراه با اختلال در خواب، اختلال در غذا، علاقه به انزوا و بی تفاوتی به مسائل اطراف و روزمره، پسران در برخی مواقع علایم خشونت آمیز از خود بروز میزنند. علاوه بر احتمال به خودکشی بروز رفتارهای خشونت آمیز ممکن است نتایج غیرقابل جبرانی را به بار بیاورد. آنها سعی براین دارند که با ابراز خشونت افسردگی خود را پنهان کنند.
درمان افسردگی در نوجوانان
درمان افسردگی در نوجوانان بسیار حساس است. والدین باید در ابتدا با مراجعه به مشاور و روانشناس از بروز افسردگی مطمئن شوند. گاهی بعضی از مشکلات فیزیکی و جسمانی علایمی مانند افسردگی را به دنبال دارند که با درمان مشکل رفع میشود. برای درمان افسردگی باید به کارشناسان مخصوص مراجعه کرد. یک نکتهی مهم در درمان افسردگی نوجوانان تمایل فرد به درمان و همکاری او است. پس از اطمینان فرد برای درمان مراحل زیر را پشت سر میگذارد.
در ابتدا فرد را تحت مشاوره قرار میدهند. امکان دارد این مشاوره به شکل فردی یا گروهی باشد. در برخی مواقع حضور خانواده در مشاوره الزامی است.
رفتار درمانی جزو اولین گزینههای درمان افسردگی نوجوانان است. به این شکل که با تکیه بر مشاوره الگوهای رفتاری منفی را در او تغییر میدهند.
گزینهی بعدی درمان درون فردی است. در این نوع درمان مانور بر روی مهارتهای فردی و اجتماعی شکل میگیرد. بیشترین تمرکز در این زمان بر روی برقراری روابط سالم است.
گاه که مسئله حاد باشد کارشناس به تجویز دارو روی میآورد. مصرف برخی داروها که در بهبود وضعیت نوجوان نقش مهمی را ایفا میکند. در کنار راهکارهای درمانی دیگر جوابگو است.
درمان علایم افسردگی را با روان درمانی پی میگیریم در این مرحله نوجوان به مواردی مثل احساسات، رویدادهایی که برایش ناخوشایند بوده بپردازد. بازگو کردن مسائل ناخوشایند به وی کمک میکند. از فشار روانی خود بکاهد.
در نظر داشته باشید زمانی فرد افسرده درمان میشود که تمایل به درمان داشته باشد. برای راضی کردن فرد به درمان از اعمال خشونت و رفتارهای غیر حرفهای خود داری کنید. والدین میتوانند ابتدا خود به دیدن مشاور و روانشناس رفته و طی یادگیری فرآیندی نوجوان خود را تشویق به درمان کنند.
نکته: متاسفانه بعضی از موارد افسردگی در نوجوانی منجر به خودکشی میشوند. اگر نوجوان شما نسبت به زندگی بی انگیزه است، به مرگ فکر میکند، از جمع فاصله میگیرد یا درونگراست این مسائل را جدی بگیرید. در این برهه ممکن است نوجوان افسرده دست به عمل جبران ناپذیری بزند.