تلفن همراه به افراد این امکان را می‌دهد که به صورت نامحدود به اطلاعات دسترسی داشته و با افراد دیگر در ارتباط باشند به گونه‌ای که این ارتباط به روش‌های دیگر معمولا غیرممکن است. اگرچه مزایای ذکر شده غیرقابل انکار است اما گاها استفاده از تلفن همراه تبدیل به عادت و اعتیاد شده و تاثیرات مخربی نظیر تاثیرات مخرب ناشی از اعتیاد به قمار، خرید، اینترنت و بازی‌های کامپیوتری ایجاد می‌کند.
- در یک مطالعه که در دانشگاهbaylor انجام شد مشخص گردید که اعتیاد به تلفن همراه می‌تواند با تکانش گری و مادی گرایی در مقابل ارزش‌های فکری، معنوی و یا فرهنگی مرتبط باشد.
- استفاده وسواس گونه از تلفن همراه می‌تواند با سوء مصرف کارت اعتباری یا اعتیاد به خرید مقایسه شود.
- تلفن همراه می‌تواند نشان دهنده طبقه اجتماعی باشد و به همین خاطر بسیاری از افراد تصور می‌کنند که باید آخرین مدل گوشی را با بهترین امکانات و برنامه‌ها خریداری کنند.
- غالبا افرادی که مبتلا به اعتیاد به گوشی هستند از نوموفوبیا یا ترس از بی تلفن بودن رنج می‌برند.
- استفاده بی‌رویه از تلفن همراه می‌تواند منجر به وابستگی به شبکه‌های اجتماعی نیز بشود که ممکن است تاثیرات مخربی نظیر عزت نفس پایین، عملکرد شغلی ضعیف و درگیری با افراد داشته باشد.
بعضی از خانم‌ها از این موضوع شکایت دارند که همسرشان زمان زیادی از تلفن همراه خود استفاده می‌کند و زمان کم‌تری را به معاشرت با خانواده اختصاص می‌دهد. با دسترسی رو به افزایش افراد جوان‌تر به تلفن همراه، نوجوانان به ویژه در معرض ابتلا به اعتیاد به تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی قرار دارند. چه شما و یا کسی که در ارتباط با شماست به تلفن همراه اعتیاد داشته باشد می‌توانید برای بهبود امیدوار باشید. در ادامه آمارهایی در خصوص وابستگی به موبایل ارائه شده است:
- ۶۰ درصد از دانشجویان در آمریکا تصور می‌کنند که مبتلا به اعتیاد به گوشی هستند.
- ۷۱ درصد افراد با گوشی یا در کنار موبایل خود به خواب می‌روند.
- ۳۵ درصد افراد وقتی از خواب بیدار می‌شوند به تلفن همراه خود فکر می‌کنند و تنها ۱۰ درصد به کسی که دوستش دارند.
- ۴۴ درصد از افراد ۱۸ تا ۲۴ سال در حالی که گوشی در دست دارند به خواب می‌روند.
- ۳۶ درصد از افراد به صورت مداوم گوشی خود را چک می‌کنند در حالی که این درصد در افراد جوان بالاتر و ۵۴ درصد است.
- ۴۰ درصد از افراد حتی زمانی که در مسافرت هستند نیز به میزان قبل از تلفن همراه خود استفاده می‌کنند.
- ۴۴ درصد از افراد اظهار می‌دارند که نمی‌توانند یک روز را بدون موبایل سپری کنند.
نشانه‌ها و علائم اعتیاد به تلفن همراه
اگر حداقل چهار مورد از موارد زیر در خصوص شما صدق کند، می‌توان گفت که مبتلا به اعتیاد به تلفن همراه هستید:
- تمایل و نیاز به استفاده هر چه بیشتر از گوشی همراه به منظور رسیدن به حس مطلوب.
- تلاش‌های ناموفق برای استفاده کم‌تر از گوشی موبایل.
- مشغله استفاده از تلفن هوشمند.
- استفاده از تلفن همراه زمانی که در معرض احساسات منفی نظیر اضطراب یا افسردگی قرار دارید.
- استفاده بی‌رویه و از دست دادن زمان هنگام استفاده از موبایل.
- به خطر انداختن رابطه یا شغل به دلیل استفاده بیش از اندازه از تلفن همراه.
- احساس نیاز به خرید جدیدترین گوشی یا نصب برنامه‌های هر چه بیشتر یا استفاده بیشتر از گوشی.
- عصبانیت، تنش، افسردگی، واکنش‌پذیری و بی‌خوابی در زمان عدم دسترسی به تلفن همراه.
- خستگی چشم از نگاه زیاد به صفحه نمایش تلفن همراه.
وابستگی به گوشی در نوجوانان
نوجوانان بسیار مستعد به وابستگی به تلفن همراه هستند چراکه به صورت تقریبی تا حدود ۲۵ سالگی مغز در حال تکامل است و استفاده بی‌رویه از تلفن همراه می‌تواند باعث تغییراتی در تکامل آن شود که شامل موارد زیر است:
- کاهش ارتباطات درون مغز.
- اختلال در قسمت‌هایی از مغز که مسئول حل مسئله، کنترل تکانش و تنظیم احساسات است.
- نوجوانانی که دچار اعتیاد به تلفن همراه هستند بیش از سایرین مستعد مصرف الکل، تنباکو و رژیم غذایی نامناسب هستند.
- منزوی شدن از نظر اجتماعی به دلیل استفاده بیش از حد از تلفن همراه.
درمان فردی اعتیاد به تلفن همراه
اگرچه اعتیاد به تلفن همراه یک مفهوم جدید در DSM تلفی می‌شود اما چند راه کار درمانی برای آن پیشنهاد شده است. در صورتی که از وابستگی به موبایل رنج می‌برید راه‌کارهای زیر را در نظر بگیرید:
- یکسری قوانین در خصوص استفاده از تلفن همراه برای خودتان تعیین کنید. به طور مثال زمان‌هایی را مشخص کنید که در آن اجازه استفاده از تلفن همراه را ندارید به طور مثال از ساعت ۷ الی ۹ شب. فعالیت‌هایی را مشخص کنید که در حین انجام آن اجازه استفاده از تلفن همراه را نداشته باشید به طور مثال هنگام غذا خوردن، رانندگی و غیره. زمان‌های مشخصی را برای استراحت و استفاده از تلفن همراه مشخص کنید.
- یک برنامه دانلود کنید تا به شما کمک کند که زمان استفاده از گوشی همراه را تنظیم کنید. این برنامه‌ها می‌توانند به شما نشان دهند که زمان خود را بیشتر از همه در چه برنامه‌هایی سپری می‌کنید. این برنامه‌ها همچنین به شما کمک می‌کند که برای برنامه‌های مذکور محدودیت زمانی ایجاد کرده تا در صورت گذر از حد مجاز استفاده به شما اخطار دهند یا دسترسی به برنامه مورد نظر را مسدود کنند.
- تکنیک‌های ریلکسیشن و ذهن آگاهی به شما کمک می‌کند که به میزان کم‌تری احساس نیاز به استفاده از تلفن همراه داشته باشید.
مشاوره و درمان اعتیاد به موبایل
اگر شما نتوانستید از طریق تغییر عادات وابستگی خود را به تلفن همراه کنترل کنید، ممکن است شما مبتلا به اعتیاد شدید بوده و برای بهبود وضعیت خود نیاز به جلسات درمان و مشاوره داشته باشید.
درمان شناختی-رفتاری: در این روش تمرکز بر اصلاح افکار، احساسات و رفتارهای مخرب است. این روش در درمان اعتیاد به اینترنت که مشابه به اعتیاد به تلفن همراه است موثر واقع شده است.
جلسه انگیزشی: در این روش تمرکز بر شناخت تفاوت شرایط فعلی و شرایط درخواستی و پیدا کردن انگیزه لازم برای ایجاد تغییرات مثبت و رسیدن به شرایط درخواستی می‌باشد.
دارودرمانی: اگرچه داروی مشخصی برای درمان اعتیاد به گوشی که توسط FDA تایید شده باشد در اختیار نیست اما داروهای درمان افسردگی و سایر بیماری‌های روان‌شناختی که برای درمان اعتیاد به اینترنت نیز پیشنهاد می‌شود می‌تواند برای درمان این نوع اعتیاد موثر واقع شود.
منبع: PsychGuides